Leren door doen - Overheidsparticipatie in een energieke samenleving

Nodig is een andere rol van zowel het bestuur, als de ambtelijke organisatie en de individuele ambtenaren. In het essay verkennen NSOB en PBL op basis van empirische deelstudies op het terrein van duurzame mobiliteit, organische gebiedsontwikkeling, handhaving en lokale klimaatinitiatieven overkoepelende lessen over deze thematiek.

Eén van de conclusies is dat een beleidsambtenaar zich steeds op het kruispunt tussen een verticaal (hierarchisch) georganiseerde overheid en de horizontaal functionerende samenleving beweegt. Dat vergt een constant schakelen. Daarbij zitten allerlei belemmeringen in de weg, zoals de gevestigde belangen, de risico-aversie van bestuurders en ambtenaren, de politieke afrekencultuur, en gewoonten en werkpraktijken. Het doorbreken van deze belemmeringen vergt een actieve overheid die ambitie heeft en richting geeft, initiatieven stimuleert en vernieuwing mogelijk maakt.

Medio 2013 is in de bundel ‘Publieke Pioniers – Inspiratie langs gedrufde wegen’ (S. Huijs (red.), 2013) (www.publiekepioniers.nl) een bijdrage met eerste resultaten van deze studie verschenen onder de titel ‘Sturen en benutten in een energieke samenleving’ (O.J. van Gerwen en S. Kruitwagen, 2013)

Eind 2013 is in de bundel ‘De energieke overheid’ (Greet Overbeek en Irini Salverda (red.), Wageningen UR) een interview opgenomen over dit onderzoek, met als titel ‘Durf te experimenteren om te leren’ (Sonja Kruitwagen en Olav-Jan van Gerwen, 2013).