Mondiale trend in CO2-emissies: 2016 rapport

Na drie jaar van vertraagde groei, is in 2015 de groei van de mondiale CO2-uitstoot door het gebruik van fossiele energie en cementproductie tot stilstand gekomen. Een belangrijke oorzaak hiervan is de wereldwijde afname met 2% van de verbranding van steenkool en van cementproductie in 2015 – de grootste afname van de afgelopen 50 jaar, afgezien van recessies. De mondiale afname van de CO₂-uitstoot door kolengebruik werd teniet gedaan door een toegenomen uitstoot door de verbranding van aardgas en olieproducten.

Verandering in de brandstof-mix beïnvloedt de CO₂-emissies

Terwijl de prijzen van fossiele brandstoffen in 2015 in alle regio’s daalden, was de toename van het mondiale primaire energiegebruik 1,0%, wat vergelijkbaar is met de toename van 2014, maar een stuk lager is dan het tienjarige gemiddelde van 1,9%. Het mondiale gebruik van steenkool is in 2015 met 1,8% afgenomen. De grootste afnames in kolengebruik waren in de Verenigde Staten en China, waar het kolengebruik al twee jaar daalt, maar deze werden gedeeltelijk gecompenseerd door een stijging van het kolengebruik in India en Indonesië.

De grootste stijgingen in het oliegebruik waren te zien in China, de Verenigde Staten en India. De mondiale toename van het gebruik van aardgas kwam vooral door stijging van het gebruik in de Verenigde Staten en de Europese Unie, met kleinere toenames in Iran en China. Omdat steenkool vergeleken met aardgas twee maal zo veel CO₂ per Joule uitstoot, is de mondiale uitstoot van CO₂ per saldo met 0,1% afgenomen. Met andere woorden, de uitstoot is in 2015 gelijk gebleven.

Kolencentrales: een derde CO₂-uitstoot door verbranding fossiele brandstoffen

Verbranding van steenkool zorgt voor 41% van de totale mondiale CO₂-uitstoot en daar zijn vooral kolencentrales voor verantwoordelijk. Zij hebben een aandeel van 30% in de uitstoot door fossiele brandstoffen. Het aandeel is in China en India resp. 48% en 48%, terwijl het in de Verenigde Staten en de Europese Unie resp. 31% en 29% is. In 2015 is de totale hoeveelheid elektriciteit opgewekt met fossiele brandstoffen gedaald met 0,5%, terwijl de totale hoeveelheid opgewekte elektriciteit met slechts 0,9% gestegen is. De afname in 2015 was vooral het gevolg van de snelle mondiale toename van hernieuwbare elektriciteit.

China: structurele veranderingen naar minder koolstof-intensieve activiteiten

Andere belangrijke oorzaken van de stilstand in de groei van de mondiale CO₂-uitstoot zijn structurele veranderingen in de Chinese economie en in de energie-mix van China. De vraag naar steenkool is sinds 2014 langzaam afgenomen met 0,8% in 2014 en 1,5% in 2015. In verband hiermee is de elektriciteitsproductie met fossiele energie met 2,7% afgenomen, terwijl de productie met waterkracht 5% toenam, met andere hernieuwbare energie met 21% en met kernenergie met 29%.

Daarentegen is het gebruik van olieproducten en aardgas ook toegenomen met 5%. Hierdoor is de CO₂-uitstoot in China in2015 met 0,7% afgenomen. Dat is de eerste afname sinds 2000 en na drie jaar met een ‘lage’ jaarlijkse groei van de CO₂-emissie met resp. 2%, 4,5% en 2%.