VN-conferentie voor Biodiversiteit van start

Onderhandelen voor mondiale biodiversiteit

Wat staat er op het spel? De afgelopen 3 jaar hebben landen geprobeerd het eens te worden over het  mondiale raamwerk voor natuurbeleid, het zogenaamde Global Biodiversity Framework. Dit wordt de opvolger van het Strategisch Plan 2010-2020, dat in 2010 in Nagoya is overeengekomen. De in 2010 afgesproken actie-doelen (de Aichi-targets) zijn voor het overgrote deel niet gehaald. 

Geen natuurherstel zonder internationale samenwerking, solidariteit en geld

Om tot een ambitieus raamwerk te komen dat kan bijdragen aan het herstel van natuur moeten landen het over drie grote onderwerpen eens worden. Ten eerste over de doelen voor de bescherming en herstel van biodiversiteit en natuur, ten tweede over de versterking van de implementatie- en verantwoordingsmechanismen en ten derde het beschikbaar maken van de financiële en andere middelen voor met name ontwikkelingslanden om de andere twee doelen te realiseren. Deze drie doelen hangen natuurlijk met elkaar samen. Zonder internationale samenwerking, solidariteit en geld is het niet mogelijk om te komen tot een nieuw raamwerk dat kan bijdragen aan natuurherstel.

Transitie naar een natuur-positieve samenleving

Wat zijn dan criteria om de uitkomsten van COP-15 straks te beoordelen? De afspraken die tijdens de COP gemaakt worden, moeten meer ruimte maken voor natuurherstel. Door kwetsbare soorten en ecosystemen beter te beschermen (o.a. via het doel om in 2030 30% van de aardoppervlakte te beschermen), door doelen te stellen om natuur in te schakelen als bondgenoot voor het oplossen van andere  opgaven rond onze  leefomgeving. Denk daarbij aan de leefbare stad, bescherming tegen klimaatrampen, duurzame voedselproductie, en het actief  werken aan natuurherstel in het hele landschap. Worden de schotten tussen (inter)nationaal natuur- en klimaatbeleid tijdens deze top verder geslecht? De afspraken moeten zeer zeker ook bijdragen aan het aanpakken van de onderliggende oorzaken van biodiversiteitsverlies. De vraag is of  er concrete afspraken gemaakt kunnen worden over verduurzamen van de voetafdruk door de aanpak van productie en consumptie, en door het om- of afbouwen van schadelijke subsidies.

In ieder geval moet het raamwerk als geheel een wenkend perspectief bieden voor de transitie naar een ‘natuur-positieve’ samenleving. Een perspectief dat niet alleen aantrekkelijk is voor overheidsbeleid van nationaal tot regionaal niveau en in de stad, maar ook voor burgers, bedrijven en financiële instellingen. Het landbouw- en voedselsysteem speelt in die transitie een cruciale rol. Maar alleen het schetsen van een toekomstperspectief en het stellen van heldere doelen zijn niet voldoende. Recente ervaringen binnen de CBD hebben geleerd dat zonder de middelen om de doelen te realiseren en zonder een controlemechanisme om voortgang te meten en zonder instrumenten om landen verantwoordelijk te houden voor de afspraken die ze aangaan, de afspraken niet leiden tot de gewenste uitkomsten van herstel van natuur. Vandaar dat dit ook belangrijke onderdelen van het raamwerk moeten zijn om het internationale natuurbeleid effectiever te maken.

Tot 19 december de tijd om tot een akkoord te komen

Voorafgaand aan COP-15 is er in Montreal nog drie dagen een laatste inspanning geleverd om de concepttekst van het post-2020 Global Biodiversity Framework verder op te schonen en te ontdoen van meningsverschillen en discussiepunten in de tekst – te herkennen aan de vierkante haken. Dat is maar beperkt gelukt; de [haken] komen nog veelvuldig voor. Aan het begin van de COP lijkt een ambitieus resultaat voor de natuur helaas nog niet in zicht. De onderhandelaars hebben nog tot 19 december de tijd.