Interpretatie van integrale monitoring gegevens verzameld in het Lheebroekerzand in Nederland

Het eerste doel van dit onderzoek is om na te gaan of er met de beschikbare monitoringgegevens trends in de tijd statistisch zijn aan te tonen. Het tweede doel is om, van de biologische variabelen waarvoor statistisch een trend in de tijd is aangetoond, na te gaan of er correlaties te vinden zijn met chemische variabelen. De correlatieanalyse is beperkt tot chemische variabelen die gerelateerd zijn aan de milieubeleidsthema's verzuring, vermesting, verdroging en de aanwezigheid van zware metalen.

Resultaten van de trend analyses voor biologische variabelen geven aan dat er geen indicatie is voor een afname van soorten en aantallen van vogels, bladmineerders, korstmossen en macrofauna in het Lheebroekerzand. Wel is er een afname te zien in het totale aantal aanwezige vlinders. De conditie van de bomen lijkt in de tijd te verbeteren. Concentraties van de meeste chemische stoffen in de verschillende compartimenten van het ecosysteem nemen af in de tijd, met uitzondering van ammonium, nitraat en sulfaat in het venwater, de zuurgraad van het venwater en lood in bladeren en naalden.

Correlaties tussen biologische en chemische variabelen zijn aangetoond voor de aanwezigheid van vlinders met cadmium, lood and sulfaat in lucht en regenwater. Ontbladering van bomen is gecorreleerd met sulfaat en stikstof concentraties in de lucht en in regenwater en met de zuurgraad van het regenwater. Stoffen die verantwoordelijk zijn voor verzuring, vermesting, verdroging en aanwezigheid van zware metalen in het ecosysteem hebben geen invloed op de aanwezigheid van vogels, bladmineerders, korstmossen en de macrofauna in het Lheebroekerzand.