Nederland heeft behoefte aan nieuw regionaal-economisch beleid
Factoren die belangrijk zijn voor de economische groei van steden zijn een goed gekwalificeerde beroepsbevolking, een attractief woon-werkklimaat met een hoge kwaliteit van onderwijs, en veel culturele en culinaire voorzieningen, en een goede bereikbaarheid, zo blijkt uit de kwantitatieve analyses in de PBL-studie Stedelijke regio’s als motoren van economische groei. Daarbij is ook gekeken naar Europese regio’s. Dichtheid zorgt bovendien voor extra groei in combinatie met kennis en cultuur. Hoge kosten voor levensonderhoud, vieze lucht en geluidsoverlast belemmeren juist de groei.
Welk beleid is belangrijk voor stedelijk- en regionaal-economische groei? Wat werkt? Nu stedelijke regio’s zich manifesteren als de motoren van de economie zien nationale en decentrale overheden zich steeds meer geconfronteerd met deze vragen. Met behulp van kwantitatieve analyses gericht op het identificeren van robuuste factoren die samenhangen met groei, en verdiepende casestudies die de mechanismen achter deze groei en de inzet van beleid blootleggen, geeft het PBL inzicht in de opties voor succesvol stedelijk en regionaal-economische beleid.
Actieve overheden maken het verschil
In succesvolle regio’s richt het beleid zich op deze factoren die belangrijk zijn voor groei en innovatie, en op het creëren van aantrekkelijke plekken om te wonen en te werken. Maar beleid speelt ook actief in op het faciliteren van groeiprocessen en investeert daarin. Actieve overheden kunnen daarom het verschil maken. Hierbij hoort ook de rol van regionale overheden om een gezamenlijke strategie te formuleren (de neuzen staan in dezelfde richting) en allianties te sluiten tussen publieke en private partijen, en met hogere overheden (Rijk en provincies). Bovendien is in succesvolle steden het beleid de laatste decennia opgeschoven van fysiek beleid (ruimtelijke planning en infrastructuur) naar beleid gericht op een totaal (innovatie)systeem. Ondernemerschaps-, cluster- en kennis- en innovatiebeleid zijn belangrijke elementen geworden van een beleidsmix die is gespecificeerd naar de regionale context.
Nieuw regionaal-economisch beleid
Om stedelijke regio’s nog meer in hun kracht te zetten heeft Nederland behoefte aan nieuw regionaal-economisch beleid. Een beleid waarin nationale en regionale agenda’s meer op elkaar zijn afgestemd en elkaar versterken. Deze agenda’s zouden gebaseerd moeten zijn op een gezamenlijke strategie waarin beleidsdomeinen worden gecombineerd: beleid gericht op het versterken van de economische structuur bestaat óók uit beleid gericht op menselijk kapitaal, woon- en leefomgevingsbeleid, en fysiek (infrastructureel) beleid.