Leren evalueren - interview met Saskia Van Veen (VU)

“We begeleiden deze nieuwe evaluatie van het Natuurpact vanuit de VU Amsterdam. Het is een interactief proces waarin we alle partijen betrekken. We gaan ook evalueren hoe deze lerende evaluatie is verlopen. Wat ging er goed, wat kon beter en waar zitten de haken en ogen. We hebben dus twee petten op”, aldus een enthousiaste Saskia van Veen, een van de begeleiders van de Lerende Evaluatie Natuurpact van de VU Amsterdam.

De aanpak van een lerende evaluatie is relatief nieuw, ook voor het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). De klassieke evaluatie wordt vervangen door een lerende, waarbij PBL meer interactief betrokken is bij de partijen wiens beleid wordt geëvalueerd. Van Veen: “We leren hier gezamenlijk natuurlijk ook veel van. In de eindresultaten zal dan ook goed zichtbaar moeten zijn dat het om een lerende evaluatie ging.”

Kennis co-creatie

Van Veen van het wel een spannend traject. “Er zijn veel partijen bij betrokken vanuit verschillende disciplines die kennis delen en op elkaar reageren. Wetenschappelijk gezien is het een uitdaging om de robuuste kennis uit de vele bijeenkomsten te destilleren. Deze vorm van kennis co-creatie is overigens niet nieuw. Het betekent wel een intensief traject met veel bijeenkomsten. Dit in tegenstelling tot de klassieke evaluatie waarin successen en mislukkingen aan de eindstreep pas in beeld worden gebracht en voorzien van een oordeel.”

Biodiversiteitsdoelen

De review sessies die in juni 2016 plaatsvinden zijn een voorbeeld van een bijeenkomst. Van Veen: “In elke van deze bijeenkomsten praten drie provincies en de onderzoekers met elkaar over de resultaten van de ex-ante analyse, die gaat over de bijdrage aan de internationale biodiversiteitsdoelen. Tijdens deze sessie leren we van elkaars inzichten. Niet alleen de successen maar ook de obstakels en mislukkingen worden besproken. Uiteindelijk leveren deze gespreken en andere bijeenkomsten input voor de uiteindelijke evaluatie. Het is een proces.”

Decentralisatie taken

De decentralisatie van het natuurbeleid heeft veel veranderingen teweeg gebracht. Traditionele partijen worden verwacht nieuwe rollen te vervullen en nieuwe partijen, zoals maatschappelijke partijen, bedrijven en burgers, die oude en nieuwe taken op zich nemen zijn ten tonele verschenen. De Lerende Evaluatie is de eerste evaluatie van de nieuwe taken van de provincies op het gebied van natuurbeleid.

Meer informatie