Brede welvaart in de regio
Brede welvaart gaat in essentie over het welzijn van mensen. Omdat het leven van mensen zich in belangrijke mate op regionaal niveau afspeelt, zijn de omstandigheden binnen de regio van grote invloed op hun welzijn. In het onderzoeksprogramma ‘Brede Welvaart in de Regio’ heeft het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in de periode van 2019 tot 2022 kennis ontwikkeld ten behoeve van beleid om brede welvaart in de regio te vergroten. Deze website biedt een overzicht van de inzichten die uit het onderzoeksprogramma zijn voortgekomen.
Er bestaan verschillende perspectieven op wat brede welvaart in regio of stad is. Het is voor beleidsmakers belangrijk om eerst stil te staan bij wat zij onder brede welvaart verstaan, voordat ze overgaan tot de vraag hoe dat via beleid kan worden bereikt. Dat laat deze korte animatievideo zien. Deze paper en dit essay gaan hier dieper op in.
Brede welvaart omvat alles wat mensen van waarde vinden. Naast materiële welvaart gaat het ook om zaken als gezondheid, onderwijs, milieu en leefomgeving, sociale cohesie, persoonlijke ontplooiing en (on)veiligheid. Bovendien betreft het niet alleen de kwaliteit van leven in het ‘hier en nu’, maar ook de effecten van onze manier van leven op het welzijn van mensen ‘elders’ (buiten de regio) en ‘later’ (toekomstige generaties).
Het dagelijks leven speelt zich grotendeels op regionaal niveau af. Waar mensen wonen, en wat die regio te bieden heeft aan bijvoorbeeld werk, scholen, woningen maar ook de kwaliteit van de leefomgeving, is daarom van groot belang voor hun welvaart. Het schaalniveau van de regio is daarmee essentieel voor een beleid gericht op het verbeteren van de brede welvaart. Omdat niet overal dezelfde type mensen wonen en de leefomgeving in elke regio anders is, verschillen de opgaven regionaal. Al naar gelang bepaalde aspecten van regionale brede welvaart achterblijven bij de gewenste situatie – wat van regio tot regio kan verschillen – zal de focus en inzet van beleid dan ook anders zijn.
Het onderzoeksprogramma over ‘Brede welvaart in de regio’ is in 2019 mede opgezet op verzoek van het Ministerie van LNV, om de kennisbasis voor het Regio Dealbeleid te versterken. Tot begin 2022 was de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) binnen het kabinet verantwoordelijk voor de Regio Deal-aanpak. Bij de start van het kabinet Rutte-IV is de verantwoordelijkheid voor de Regio Deals binnen het Rijk overgegaan naar het ministerie van BZK.