Watervoetafdruk: bruikbaar voor duurzaamheidsbeleid?

Duurzaamheid hangt af van stroomgebied

Als men watervoorraden duurzaam wil gebruiken, moet er rekening worden gehouden met de kwetsbaarheid van stroomgebieden en grondwaterlichamen voor overexploitatie en vervuiling. Omdat de watervoetafdruk indicator dit niet doet, is hij niet geschikt voor het stellen van doelen en ontwikkelen van strategieën voor duurzaamheidsbeleid, en evenmin voor benchmarken, certificering of het monitoren van de voortgang die bedrijven, consumenten of landen boeken in het verduurzamen van hun watergebruik. Ook geeft de indicator geen geschikte informatie voor consumenten voor een duurzame keuze bij hun aankopen.

Handelsketens koppelen aan stroomgebieden

In een watervoetafdruk duurzaamheidsverkenning, een onderzoeksmethode die nog in ontwikkeling is, onderzoekt men waar de voetafdrukken zijn geplaatst en hoe de fysieke en sociaaleconomische omstandigheden daar zijn, om mogelijke bijdragen aan waterproblemen vast te stellen. Het beleid kan zich dan toespitsten op ‘niet-duurzame hot spots’, locaties langs de productie- en toeleveringsketens waar sprake is van roofbouw op watervoorraden, watervervuiling met overschrijding van waterkwaliteitsnormen of onrechtvaardige of economisch inefficiënte waterverdeling. Deze benadering past goed bij de groeiende aandacht van bedrijven en investeerders voor duurzaam ondernemen en reduceren van risico’s in de eigen productieprocessen en in de toeleveringsketens. Door consumenten, producenten, retailers en investeerders in de handelsketen bewust te maken van hun invloed op het watergebruik elders, komt er meer aandacht voor de waterproblemen in deze niet-duurzame hot spots. En daarmee kan een oplossing voor de problemen dichterbij komen.

Kansen door handelspositie Nederland

De vooraanstaande positie die Nederland heeft op de wereldmarkt voor agrarische producten biedt kansen om bedrijven te stimuleren om hun niet-duurzame hot spots te traceren, te werken aan het terugdringen van waterschaarste en vervuiling in deze hot spots en nieuwe hot spots te voorkómen. De Nederlandse overheid kan bedrijven aansporen om duurzaam te handelen, nu ook de publieke opinie zich meer bewust is van de relatie tussen consumptie hier en wereldwijde waterproblemen. De overheid, het bedrijfsleven, Ngo’s en netwerken zoals sectororganisaties en roundtables kunnen hierin samenwerken.