Afgeschermde woondomeinen in Nederland

Publicatie

Terwijl de Nederlandse overheid zich steeds minder bemoeit met woningbouw, trekken burgers naar elkaar toe en organiseren zich in toenemende mate in beschermde geografische eenheden. Daarmee neemt de vrees toe voor ''gated communities' zoals die in het buitenland al veel voorkomen. Het is echter de vraag hoe afgeschermde woondomeinen in Nederland zich ruimtelijk manifesteren. Welke soorten zijn hiervan te vinden? En is het publiek domein in het geding?

In vergelijking met andere landen valt op dat besloten woondomeinen in Nederland gemiddeld kleinschaliger zijn en dat ze naast wonen weinig andere functies herbergen. Daarnaast hebben ze vaker dan in het buitenland geen harde grenzen als hekken en afgesloten poorten, maar zachte randen, bijvoorbeeld in de vorm van een park of waterpartij. Kenmerkend voor de meeste Nederlandse besloten gemeenschappen is verder de samenhang tussen het stedenbouwkundig ontwerp en de architectuur, die een herkenbare identiteit creëert. Daarbij is niet zozeer sprake van beveiliging door afsluiting, maar veeleer van beslotenheid door begrenzing.

Anno 2009 tasten afgeschermde woondomeinen in Nederland vrijwel nergens de kwaliteit van de openbare ruimte aan; afscherming komt vooral voor in gebieden waar ‘buitenstaanders’ niet zoveel te zoeken hebben, zoals in suburbane gebieden met enkel een woonfunctie. Een voortgaande groei van zulke domeinen, zowel in aantal als omvang, kan echter op den duur wel afbreuk doen aan de kwantiteit en kwaliteit van de openbare ruimte, in het bijzonder in nieuwbouwgebieden. Bij nieuwbouwprojecten moeten gemeenten dan ook zorgvuldig de publieke, private en economische belangen tegen elkaar afwegen

Auteurs

K. Nabielek, S. Schluchter

Kenmerken

Publicatietitel
Afgeschermde woondomeinen in Nederland
Publicatiedatum
30 juni 2009
Publicatie type
Publicatie
Tijdschrift
Rooilijn 42(5) p314-321
Productnummer
92380