Overstromingsrisicozonering in Nederland

Overstromingsrisicokaart voor risico's en maatregelen per gebied

Om het overstromingsrisico in een gebied inzichtelijk te kunnen maken en daar maatregelen voor te formuleren, zijn kaarten noodzakelijk. In deze studie is voor drie eilanden in de Zuidwestelijke Delta (de Hoekse Waard, IJsselmonde en het Eiland van Dordrecht) op basis van drie soorten kaarten aangegeven hoe bestuurders en ruimtelijk planners met overstromingsrisico’s kunnen omgaan. Het gaat daarbij om een gevarenkaart, met informatie over de snelheid waarmee het gebied overstroomt en de diepte van het water, een risicokaart, met informatie over de locatiespecifieke risico’s van slachtoffers of schade, en tot slot een gebiedsperspectievenkaart, met informatie over de mogelijke inrichtingsmaatregelen voor de verschillende risicozones.

Risicozones en ruimtelijke maatregelen

Voor elke risicozone zijn er regionale maatregelen mogelijk. Diepe, onbebouwde gebieden blijven bij voorkeur zo lang mogelijk onbebouwd. Woonwijken kunnen veiliger worden door ophoging, een andere stedenbouwkundige inrichting (denk aan bastides), het aanbrengen van compartimenten of de aanleg van doorbraakbestendige dijken. Daarnaast is het raadzaam om te voorzien in een infrastructuur die de kansen van inwoners vergroot om zichzelf tijdens een ramp te redden, bijvoorbeeld in de vorm van vluchtroutes of (nieuw te bouwen of bestaande) gebouwen die als schuilplaats kunnen dienen.

Bestuurlijke inbedding risicozonering goed mogelijk

Overstromingsrisicozonering is goed te implementeren in de huidige bestuurlijke praktijk. De risicozonering maakt de gevolgen van ruimtelijke beslissingen voor de toekomstige veiligheid expliciet; voor dit doel volstaan informerende en procedurele instrumenten. Daarnaast kan zij direct bijdragen aan extra veiligheid, bijvoorbeeld bij de planning van ‘vitale’ objecten als ziekenhuizen of energiebedrijven. In dat geval liggen instrumenten voor de hand die inhoudelijke voorschriften geven en die van toepassing zijn op de inrichting. Tot slot kan risicozonering de uitkomsten van het planningsproces beïnvloeden, waardoor een gebied op langere termijn veiliger kan worden. Hiertoe zijn financiële en procesinstrumenten nuttig.