Gezondheid in maatschappelijke kosten-batenanalyses van omgevingsbeleid

Publicatie

In maatschappelijke kosten-batenanalyses (MKBA’s) van het omgevingsbeleid (investeringen in transportinfrastructuur en gebiedsontwikkeling en ook milieubeleid) blijven gezondheidseffecten vaak impliciet. In dit rapport laat het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) zien dat gezondheidseffecten wel geëxpliciteerd kunnen worden mét aandacht voor de bijbehorende onzekerheden. Als gezondheid een belangrijk onderdeel vormt van het omgevingsbeleid, beveelt het PBL aan om een ‘gezond alternatief’ te formuleren. MKBA’s worden steeds vaker toegepast op allerlei beleidsvelden. Het tijdschrift Milieu, het opinie- en vakblad van de vereniging van milieuprofessionals (VVM), wijdt er in december 2012 een themanummer aan, waarin ook een artikel op basis van dit rapport is opgenomen.

Gezondheid als zwakke waarde

In bestaande MKBA’s van het leefomgevingsbeleid vormen de gezondheidseffecten van voorgenomen investeringen of beleid, net zoals bijvoorbeeld de natuureffecten, zogenoemde ‘zwakke waarden’. Dat wil zeggen dat deze effecten moeilijk zijn te kwantificeren (meten) en of te vertalen naar een waarde in euro’s (monetariseren). Dit rapport verkent hoe gezondheidseffecten in bestaande MKBA’s van het leefomgevingsbeleid worden meegenomen en welke verbeteringen er mogelijk zijn in de wijze waarop gezondheid nu in de MKBA-systematiek aan bod komt.

Inhoud van dit rapport

In hoofdstuk 2 verkennen de onderzoekers hoe gezondheid zich verhoudt tot leefomgevingsbeleid. Vervolgens gaan ze na hoe in de huidige MKBA-systematiek aandacht wordt besteed aan gezondheidseffecten en wat daarbij tekortkomingen zijn (hoofdstuk 3). Ze beperken zich tot de OEI-leidraad (OEI: Overzicht Effecten Infrastructuur) en de daarvan afgeleide werkwijzers die zijn ontwikkeld voor het uitvoeren van MKBA’s van integrale gebiedsontwikkeling en milieubeleid. In hoofdstuk 4 formuleren ze een drietal mogelijkheden voor verbetering van de positionering van gezondheid in MKBA’s van leefomgevingsbeleid. Ten slotte komen ze tot een aantal conclusies over de positie van zwakke waarden in MKBA-studies in het algemeen.

Aanbevelingen

‘Gezondheid’ kan bij MKBA’s volgens het PBL een adequatere invulling krijgen wanneer:

  1. de diverse en complexe relaties tussen omgevingsingrepen en gezondheidseffecten explicieter worden gemaakt;
  2. er bewuster wordt omgegaan met onzekerheden; en
  3. indien gezondheid een belangrijke rol speelt in de besluitvorming, er een ‘gezond alternatief’ wordt geformuleerd.

Auteurs

Eva Kunseler en Gusta Renes

Kenmerken

Publicatietitel
Gezondheid in maatschappelijke kosten-batenanalyses van omgevingsbeleid
Publicatiedatum
14 december 2012
Publicatie type
Publicatie
Publicatietaal
Nederlands
Productnummer
616