Referentieramingen energie en emissies 2005 - 2020

Energiegebruik blijft toenemen

Onder invloed van economische groei blijft het energiegebruik en de daarmee samenhangende CO₂-emissie toenemen. Door verbetering van de energie-efficiency neemt het energiegebruik minder snel toe dan de economische groei. Het tempo van energiebesparing ligt ongeveer op 1% en lijkt daarmee achter te blijven op het doel van 1,3 % per jaar.

Door temperatuurstijging in Nederland neemt het energiegebruik minder snel toe

De relatief zachte winters in de afgelopen vijftien jaar hebben geleid tot minder energiegebruik voor ruimteverwarming. In de ramingen is rekening gehouden met verder stijgende buitentemperaturen onder invloed van klimaatverandering. Dit leidt tot een lager energiegebruik voor ruimteverwarming in de winter maar ook tot een hoger energiegebruik voor ruimtekoeling in de zomer. Bij een stijgende buitentemperatuur is er per saldo minder energie nodig voor de beheersing van het binnenklimaat in de periode tot 2020.

De energieprijzen stijgen licht

Bij het ramen van het energiegebruik is er van uitgegaan dat de liberalisering van de energiemarkten doorzet. De prijzen van gas stijgen licht door de toenemende kosten van winning en levering en de sterke marktpositie van het geringe aantal aanbieders van gas. Verwacht wordt dat de prijzen van elektriciteit stijgen. De oorzaak hiervan is dat de overcapaciteit geleidelijk afneemt en de totale kosten van opwekking worden doorberekend. Het Europese systeem van CO₂-emissiehandel heeft nog slechts een beperkt verhogend effect op de elektriciteitsprijs. Nederland zal meer elektriciteit in eigen land gaan produceren, aangezien het kostenvoordeel van productie in het buitenland kleiner wordt.

Duurzame energie groeit snel maar houdt een bescheiden rol

Het aandeel duurzame energie, met name wind en biomassa, groeit sterk onder invloed van beleid maar de rol blijft bescheiden met een aandeel van 6-8% in het totale binnenlands energiegebruik in 2020. Het grootste deel van het duurzame energiegebruik is elektriciteitsconsumptie. Duurzame elektriciteitsproductie bereikt een aandeel in de totale elektriciteitsconsumptie van 9% in 2010 tot 16-24% in 2020. Met de sterke toename van de inzet van duurzame energie nemen de thans voorziene jaarlijkse subsidies voor duurzame energie (de MEP subsidies) toe van 0,5 miljard euro in 2010 tot 0,6 -1,5 miljard euro in 2020.

Nederland voldoet aan de internationale Kyoto-verplichting

Het Kyoto-doel wordt bereikt als het nu voorziene beleid wordt meegenomen. Belangrijke veronderstellingen daarbij zijn de continuering van de subsidies voor duurzame energie en het alloceren van CO₂-emissierechten op het huidige niveau voor de periode na 2007. Daarnaast is verondersteld dat de overheid de voorgenomen aankoop van buitenlandse emissiereducties via de Kyoto-Mechanismen realiseert. Van de totale beleidseffecten in 2010 wordt ongeveer de helft gerealiseerd door emissiereductie in het buitenland.

Kan Nederland voldoen aan de Europese emissieverplichtingen voor verzuring en grootschalige luchtverontreiniging?

Volgens de ramingen kan Nederland niet voldoen aan de EU-verplichting om de emissies van NO_x en SO₂ te beperken tot het NEC-plafond (national emission ceiling) in 2010. De belangrijkste verklaring daarvoor is de volumegroei van het verkeer en vervoer en de industrie. De kans op het halen van het NEC-plafond voor NO_x is 'fifty fifty indien de beleidsmaatregelen aangekondigd in de nota verkeersemissies worden geïmplementeerd en de Europese commissie een vrijstelling verleent in verband met een niet-representatieve EUemissietestmethode voor zware bedrijfsvoertuigen. De kans op het halen van het NEC-plafond voor SO₂ is fifty fifty indien de Nederlandse overheid haar inzet voor de huidige onderhandelingen met de industrie, raffinaderijen en elektriciteitsbedrijven staande houdt. Voor ammoniak en vluchtige organische stoffen (NMVOS) is het nog onzeker of aan de NECverplichting kan worden voldaan. Dit hangt onder meer af van nieuwe inzichten in de ammoniak-emissie bij mestaanwending en de NMVOS-emissie bij de koude start van benzineauto’s.