Mens-milieu relatie in de afgelopen 8000 jaar (Mappae Mundi)

Doelen

Eén van de doeleinden van het project is een dubbele synthese in de bestudering van socio-natuurlijke systemen: tussen disciplines (klimatologie, ecologie, archaeologie, sociologie) en tussen methoden (mythen/verhalen, modellen en kaarten).

Het tweede, belangrijker doel is om vanuit bestudering van de mens-omgeving dynamica in het verleden een ruimer en gefundeerder inzicht te krijgen in het huidige streven naar duurzame ontwikkeling

Inhoud van het boek Mappae Mundi

Het vuur-, het agrarische en industrieel regime

Het boek begint met een schets van de drie regimes die menselijke beschavingen tot nu toe hebben gekend, elk volgend regime het vorige in zich dragend: het vuurregime, het agrarische regime en het industrieel regime. Bij elk van deze geleidelijke overgangen was sprake van een verdere extensivering én intensivering van het door mensen bewoonde deel van de biosfeer - de anthroposfeer.

Oude beschavingen

Voor een aantal oude opkomende beschavingen - Mesopotamie, Egypte, Indus-Sarasvati, Aegeische zee, Huang He, Maya - wordt de rol van menselijke organisatie besproken tegen de achtergrond van biogeografische factoren. Een apart hoofdstuk is gewijd aan opkomst en ondergang van een van de grootste en meest bestudeerde: het Romeinse Rijk.

Synthese van theorieën

Veel van het verleden onttrekt zich aan directe waarneming. Er is dan ook niet één theorie over de wisselwerking tussen menselijke groepen en hun natuurlijke omgeving. Wel zijn er fragmenten van theorie: vanuit de archaeologie, de systeemtheorie, de anthropologie, de ecologie. Deze worden, ondersteund met een bespreking van enkele illustratieve simulatiemodellen, in een apart hoofdstuk gepresenteerd als een aanzet tot synthese.

Een vierde ecologisch regime?

Naarmate we dichterbij het heden komen wordt het onderwerp van het Mappae Mundi boek breder en complexer. In de laatste hoofdstukken van het boek wordt, op een eclectische capita selecta wijze, een aantal recente ontwikkelingen beschreven: India, Indonesie en Rusland in de laatste 300 jaar, de opkomende industrialisatie en daarmee gepaard gaande kolonisatie en 'de-ecologisering', en de huidige overgang naar wellicht een vierde ecologische regime.

Bestelinformatie

Het boek is te bestellen bij Amsterdam University Press; prijs per boek: €39,-