Alternatieve wegen voor het internationale klimaatbeleid

De rol van Nederland

Ook de manieren waarop Nederland gebruik zou kunnen maken van de ontwikkeling van alternatieve wegen voor het internationale klimaatbeleid zijn geanalyseerd. De positiebepaling van Nederland ten opzichte van deze nieuwe wegen zal afhangen van de mate waarin klimaatbeleid op nationaal niveau als beleidsprioriteit wordt gezien. Een hoge prioriteit kan vertaald worden in een actieve rol van Nederland in verschillende ‘coalitions of the willing’ (ambitieuzer klimaatbeleid met een beperkte groep landen of op sectoraal niveau). Ook zou Nederland een actieve rol kunnen spelen in het verbinden van verschillende milieuthema’s op multilateraal niveau, met daarbij een belangrijke rol voor klimaat.

Als klimaatbeleid nationaal minder prioriteit heeft, kan de internationale strategie worden vormgegeven via zogenoemde ‘reframing routes’, waarbij reductie van broeikasgasemissies niet het primaire doel maar een bijkomend voordeel van ander beleid is.

Kansrijke routes die verschillende maatschappelijke doelen voor Nederland kunnen verenigen zijn dan vooral:

• verbetering van de luchtkwaliteit en bescherming van de ozonlaag (gezondheid, filevorming, leefkwaliteit in steden, landbouw)
• voorzieningszekerheid (efficiënter gebruik van grondstoffen, innovatie)
• groene groei (innovatie, werkgelegenheid, kansen voor het bedrijfsleven)
• klimaatinitiatieven op sub-nationaal niveau, zoals samenwerking op klimaatgebied tussen steden en initiatieven van bedrijfsleven en civil society (gebruik maken van maatschappelijke dynamiek)