Afzet en verbruik wegbrandstoffen

Het verschil tussen verkoop en verbruik van diesel is de afgelopen jaren kleiner geworden door kortingen op de dieselprijs die in België gelden voor transporteurs. De analyses hebben betrekking op de periode tot 2020. De recente prijsverhogingen van de motorbrandstoffen en de hierop volgende tijdelijke verlagingen van de accijnzen vallen buiten de scope van dit onderzoek.

Jaarlijkse rapportage

Nederland is verplicht om jaarlijks aan de EU en de VN te rapporteren over de uitstoot van milieuverontreinigende stoffen en broeikasgassen. Deze uitstootcijfers worden berekend en gerapporteerd door de Nederlandse Emissieregistratie. Internationale afspraken bepalen dat de uitstootcijfers voor wegverkeer moeten worden berekend in lijn met de brandstofverkoop. Daarbij is de verkochte brandstof in Nederland leidend in plaats van het aantal afgelegde kilometers en bijbehorende brandstofverbruik. Er is voor diesel een flink - en over de tijd veranderend - verschil tussen de brandstofverkoop in Nederland en het brandstofverbruik. Er is een (afnemend) overschot in de verkoop van diesel, omdat een deel van het verbruik plaatsvindt buiten Nederland. Voor benzine liggen verkoop en verbruik de afgelopen jaren dicht bij elkaar.

Verschil bij diesel hoofdzakelijk door vrachtverkeer

De verschillen tussen verkoop en verbruik van diesel worden primair veroorzaakt door vrachtwagens en in kleine mate door touringcars. Uit het onderzoek blijkt dat meerdere elementen bijdragen aan deze verschillen. Transportbedrijven bedingen vaak volumekortingen op hun brandstof, waardoor tanken in Nederland de voorkeur geniet. Veel grote transporteurs hebben een eigen pomp, waardoor tanken op eigen terrein het meest praktisch is. Daar staat tegenover dat door een accijnsteruggaveregeling het tanken in België voor transporteurs een stuk goedkoper is dan in Nederland. Dit verklaart waarom het verschil tussen verkoop en verbruik van diesel kleiner is geworden in de afgelopen 10 jaar.

Op basis van deze bevindingen bevelen we de Emissieregistratie aan om bij het berekenen van de emissies van het wegverkeer het dieseloverschot te alloceren bij het vrachtverkeer en de touringcars en daarbij rekening te houden met het gegeven dat vooral nieuwe, schonere voertuigen veel internationaal rijden.

Verkoop en verbruik van benzine goed in lijn

Het verschil tussen verkochte en verbruikte benzine in Nederland is klein. Personenauto’s nemen veruit het grootste deel van het benzineverbruik voor hun rekening. Voor de overige vervoersmiddelen die benzine gebruiken - hoofdzakelijk brom- en motorfietsen - weegt de tijd en moeite van over de grens tanken veelal niet op tegen het kostenvoordeel. Daarom bevelen we aan om de verschillen tussen de verkoop en het verbruik van benzine bij het berekenen van de emissies van het wegverkeer te alloceren aan het personenautoverkeer.