Analyse tarief CO2-heffing industrie – tariefstudie 2024

Het PBL heeft in dit rapport geanalyseerd wat het effect is van de verhoging van het tarief van de CO2-heffing industrie op de broeikasgasemissies van bedrijven die onder deze heffing vallen. Met het huidige beleid, waaronder het EU-ETS, toegang tot subsidies zoals de SDE++ en de CO2-heffing industrie (met het huidige tarief), kan een forse emissiereductie worden gerealiseerd. Deze reductie bedraagt 15 tot 18,5 megaton tussen 2021 en 2030, afhankelijk van de ETS-prijs. Daarvoor is wel nodig dat randvoorwaarden op orde zijn, waaronder tijdige beschikbaarheid van CO2-vrije energiedragers, toegang tot energie-infrastructuur en tijdige vergunningverlening. 

Verder verhogen van tarief kan leiden tot extra emissiereductie

Het verhogen van het heffingstarief naar 165 euro per ton in 2030 kan nul tot vier megaton extra emissiereductie opleveren in 2030. Het heffingsdoel wordt dan nog niet bereikt. We zien in de berekeningen dat het fors verder verhogen van het heffingstarief, van 165 euro naar 265 euro per ton, leidt tot circa 2,5 tot 3 megaton verdere emissiereductie. Het heffingsdoel komt dan in zicht of wordt bereikt. Bij een tarief van tussen de 200 en 265 euro per ton zijn ook de duurste maatregelen die nodig zijn om het heffingsdoel te halen voor bedrijven rendabeler dan het niet nemen van emissiereductiemaatregelen. 

Tariefverhoging leidt ook tot lastenverzwaring voor bedrijven en dus een grotere kans op afschalen van productie in Nederland

Een verhoging van het tarief van de CO2-heffing kan er – zelfstandig of in combinatie met andere factoren – echter ook toe leiden dat bedrijven de industriële productie in Nederland verminderen of staken. Hiermee is in de berekeningen geen rekening gehouden. Vooral bij bedrijven die beperkt handelingsperspectief hebben tot 2030, bijvoorbeeld doordat ze onvoldoende toegang hebben tot energie-infrastructuur, is de kans aanwezig dat ze productie afschalen. Vermindering van de productie in Nederland brengt het behalen van het emissiedoel voor de industrie dichterbij, maar draagt niet bij aan verduurzaming van de industrie in Nederland. 

Maatwerk alternatief voor hoger generiek heffingstarief

Om lastenverzwaring en weglek te voorkomen zijn alternatieven denkbaar voor het voorgestelde vaste heffingstarief. Maatwerkafspraken en maatwerksubsidies bij een handvol bedrijven lijken voor de dure maatregelen een passend alternatief voor een hoge CO2-heffing. 

Kenmerken

Publicatietitel
Analyse tarief CO2-heffing industrie
Publicatiesubtitel
Tariefstudie 2024
Publicatiedatum
15 april 2024
Publicatie type
Rapport
Aantal pagina's
30
Publicatietaal
Nederlands
Productnummer
5250