Burgerbetrokkenheid bij RES-besluitvorming

In dit rapport hebben we onderzocht hoe burgers zijn betrokken bij de besluitvorming rondom de Regionale Energiestrategieën (RES) in drie regio’s. Er zijn aanzienlijke verschillen rond de inzet van (participatie)middelen, die onder andere samenhangen met eerdere ervaringen, de beschikbaarheid van middelen, het ambitieniveau en de bestuurscultuur.

Aandacht voor burgerbetrokkenheid - meer dan participatie

In dit onderzoek hebben we de RES 1.0-plannen van 25 RES-regio’s bekeken en op grond daarvan drie zo verschillend mogelijke RES-regio’s voor verder onderzoek geselecteerd. Dit omdat we zoveel mogelijk wilden leren over de omgang van de lokale overheden met burgerbetrokkenheid. Daarbij keken we niet alleen naar burgerparticipatie maar ook naar de informatievoorziening, de communicatie, de omgang met weerstand, de aandacht voor verschillen tussen burgers en mogelijk doelgroepenbeleid.
In de geselecteerde regio’s hebben we gesprekken gevoerd met ambtenaren van zowel NPRES, de werkbureaus van de regio’s als enkele van de deelnemende gemeenten. In de gesprekken zijn we op zoek gegaan naar de redenen achter de inzet van participatiemiddelen, en hoe er breder over burgerbetrokkenheid bij de RES-planvorming is nagedacht.

Verschillende redenen achter inzet participatiemiddelen

Uit het onderzoek blijkt dat vaak goed over het wel of niet laten participeren van inwoners, en op welke momenten, is nagedacht. De uiteindelijke keuze wordt deels bepaald door de beschikbaarheid van middelen, en door eerdere ervaringen met besluitvorming rond hernieuwbare-energie-projecten. Ook het ambitieniveau speelt een rol. Bij nieuwe projecten is er meer ruimte voor burgerparticipatie dan bij plannen die al in de pijplijn zitten. Ten slotte speelt de bestuurscultuur, oftewel de onderlinge verhouding en samenwerking tussen lokale bestuurders en ambtenaren, een rol. Dit beïnvloedt in hoeverre gemeenteraden en andere overheden bereid zijn invloed over de besluitvorming uit te ruilen met burgers.

Het rapport Burgerbetrokkenheid bij RES-besluitvorming is een achtergrondstudie bij het Signalenrapport over burgerbetrokkenheid, dat in maart 2023 verschijnt.

Auteurs

PBL Auteurs
Rick de Vries Jetske Bouma

Kenmerken

Publicatietitel
Burgerbetrokkenheid bij RES-besluitvorming
Publicatiedatum
20 februari 2023
Publicatie type
Rapport
Aantal pagina's
67
Publicatietaal
Nederlands
Productnummer
5173