De grote bijdrage van projecties van HFK emissies aan de stralingsforcering

Verschuiving van CFK’s naar HCFK’s en naar  HFK’s

Het wordt internationaal erkend dat emissies van chloorfluorkoolwaterstoffen (CFK’s) de belangrijkste oorzaak zijn van de waargenomen aantasting van de ozonlaag. Het Montreal Protocol voor stoffen die de ozonlaag aantasten bevat instrumenten voor het reduceren en volledig stoppen van de mondiale productie en het gebruik van deze stoffen. Door de mondiale productiestop van CFK’s in 2010 is het gebruik van gedeeltelijk gehalogeneerde chloorfluorkoolwaterstoffen (HCFK’s) als tijdelijke vervangers toegenomen. HCFK’s zijn, per kilogram emissie, ongeveer 10-20 maal minder schadelijk voor de ozonlaag dan CFK’s. HCFK’s vallen ook onder het Montreal Protocol, met een stop in productie in 2020 in ontwikkelde landen en in 2030 in ontwikkelingslanden. Door de mondiale productiestop voor CFK’s en HCFK’s zal de vraag naar HFK’s toenemen voor gebruik in toepassingen als koelingsystemen, air conditioning, warmte-uitwisseling en productie van thermische isolatieschuimen. HFK’s tasten de ozonlaag niet aan, maar zijn net als CFK’s en HCFK’s broeikasgassen die bijdagen aan klimaatverandering.

HFK’s kunnen klimaatvoordeel Montreal Protocol teniet doen

Eerder onderzoek heeft aangetoond dat het Montreal Protocol dubbel voordeel heeft opgeleverd; het beschermt de ozonlaag, en heeft klimaatverandering beperkt. Nieuw onderzoek onder leiding van het Planbureau voor de Leefomgeving toont aan dat een toename in het gebruik en de emissie van HFK’s het klimaatvoordeel van het Montreal Protocol in belangrijke mate teniet kan doen. Emissieprojecties van HFK’s bereiken 5,5–8,8 GtCO₂-eq/yr (CO₂-basis) in 2050. Ter vergelijk, emissies van ozonlaag aantastende stoffen hadden een maximale emissie van 9,4 GtCO₂-eq/yr in 1988 en hadden meer dan 15 GtCO₂ eq/yr kunnen bereiken na 2010 zonder het Montreal Protocol.

HFC emissies significant in verhouding tot CO₂ emissies

De vraag naar HFK’s groeit naar verwachting mondiaal, maar speciaal in ontwikkelingslanden (vooral Azië), zonder nieuwe regelgeving. Projecties van het gebruik en de emissie van HFK’s in ontwikkelingslanden zijn in 2050 800% groter dan in ontwikkelde landen. De mondiale HFK-emissies zijn dan gelijkwaardig aan 9–19% van CO₂-emissieprojecties bij ongewijzigd beleid. De bijdrage van HFK’s aan de stralingsforcering is 0,25–0,40 W/m² in 2050, vergeleken met 2,9–3,5 W/m2 voor CO₂. Deze stralingsforcering van HKF’s komt overeen met die van 6–13 jaar CO₂-emissies.

HFK mitigatiescenario’s

In een scenario met een mondiaal HFK-gebruiksplafond gevolgd door een jaarlijkse reductie in gebruik van 4% bereikt de stralingsforcering van HFK’s een maximum rond 2040 gevolgd door een afname. In dit scenario reduceert de totale geprojecteerde HFK-emissie met 70–113 GtCO₂ eq tot 2050 en de stralingsforcering met 0,18–0,30 W/m2 in 2050 (equivalent aan 4–10 jaar CO₂-emissies).

Het belang van het energiegebruik tijdens de levensduur

Een volledige levenscyclusanalyse is nodig voor een vergelijk van de klimaatbijdragen van HFK’s in verschillende toepassingen. Indirecte klimaatforceringen geassocieerd met gebruik van HFK’s en andere stoffen, ontstaan door, bijvoorbeeld, de energie die wordt gebruikt of uitgespaard tijdens de levensduur van de toepassing en de energie die nodig is voor het maken van de toepassingen. Deze en andere effecten moeten in rekening worden gebracht om de totale bijdrage van HFK’s aan klimaatverandering te kunnen beoordelen.

Meer informatie

• Verwant artikel: The importance of the Montreal Protocol in protecting climate