Ervaringen met energie- en klimaatbeleid in omringende landen: wat kunnen we ervan leren?

De studie beschrijft in het kort het klimaat- en energiebeleid in België, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Zweden. Daarna volgen meer uitgewerkte voorbeelden van specifieke thema’s, zoals de decarbonisatie van de gebouwde omgeving in enkele landen, beleidsinstrumenten om de elektriciteitsvoorziening te verduurzamen, de omgang met burgerfora, het in Nederland niet gebruikte instrument van energiebesparingscertificaten en de positie van aardgas. Klimaatbeleid is nergens eenvoudig te realiseren. De doelen in een aantal andere landen zijn regelmatig ambitieuzer dan die van Nederland, maar het bereiken daarvan is meestal nog niet geheel in zicht.

Stevig en stabiel beleid voorwaarde voor grote emissiereducties

De andere landen laten zien dat door stevig en stabiel beleid grote reducties mogelijk zijn. Zo werd de elektriciteitsvoorziening in Denemarken en het Verenigd Koninkrijk in relatief korte tijd schoner. Het gebruik van kolen is vrijwel verdwenen uit de elektriciteitsproductie. Energie-eilanden voor schone waterstof zijn in aanbouw – mits het juiste beleid gevoerd wordt, kan dat in Nederland ook.

Vooral Zweden en Denemarken laten zien hoe de warmtevoorziening voor de gebouwde omgeving koolstofarm kan worden gerealiseerd. Zij gebruiken relatief veel biomassa, restwarmte en afval als energiebronnen voor hun warmtenetten. Koolstofbeprijzing, uitgekiende energiebelasting en regulering dan wel keuzevrijheid bij aansluiting op warmtenetten zijn belangrijke onderdelen van het beleid in deze landen.