Hoe zijn biodiversiteit en armoede gerelateerd? Een verkennende studie

Publicatie

Beleidsmakers zien zich voor een uitdagende taak gesteld wanneer zij wegen verkennen die tegelijkertijd de Millennium Ontwikkelingsdoelstellingen (MDGs) en het CBD (Conventie inzake Biologische diversiteit) 2010 doel voor biodiversiteitbescherming moeten bereiken. Afnemende armoede gaat meestal samen met afnemende biodiversiteit, een win-verlies situatie. Door uitputting kan het systeem echter in elkaar storten, en leiden tot een verlies-verlies situatie. Armoede reductie met behoud van biodiversiteit, een win-win, is lokaal mogelijk. Maar een positieve uitkomst is moeilijk te realiseren indien alle afwentelingeffecten elders en in de toekomst worden meegenomen. Dit zijn de belangrijkste uitkomsten van de verkennende studie: 'How do biodiversity and poverty relate? An explorative study', gemaakt door het Planbureau voor de Leefomgeving.

Terugdringen van armoede met behoud van biodiversiteit is lokaal mogelijk

Theoretische onderbouwing getoetst op praktijksituaties

Het doel van deze studie was het vinden van een theoretische onderbouwing voor de relatie tussen biodiversiteit en armoede die verschillen in economische ontwikkeling onder verschillende ecologische condities verklaart. Er is een literatuurstudie gedaan naar deze relatie en naar de oorzaken van verandering van biodiversiteit en armoede. Op basis hiervan is een theoretisch kader van de relatie ontwikkeld, en deze is getest op de resultaten van elf praktijkstudies op lokale schaal in ontwikkelende landen. Het ging hier om productiesystemen die gebruik maken van natuurlijke hulpbronnen. We hebben hierbij samengewerkt met onderzoekspartners uit deze landen die de praktijkstudies hebben uitgevoerd, en hebben bijgedragen aan de analyse.

Relatie tussen biodiversiteit en armoede hangt af van groot aantal determinanten

In zowel de literatuur als de praktijkstudies zagen we alle mogelijke combinaties van toe of afnemende armoede met toe- of afnemende biodiversiteit. Ook zagen we verandering van deze relatie in de tijd binnen gelijksoortige productiesystemen. De relatie tussen biodiversiteit en armoede kent hoofdzakelijk 16 determinanten, die de socio-economische context, ecosystemen en productie processen beschrijven. Marktintegratie, toegang tot kapitaal, management capaciteiten en productiviteit verdelen alle onderzochte casussen in twee types van gebruiksystemen van natuurlijke hulpbronnen: markt georiënteerd en kapitaal gestuurd of zelfvoorziening georiënteerd en armoede gedreven. Hoe deze determinanten biodiversiteit en armoede beïnvloeden hangt ook af van factoren, zoals de bevolkingsdichtheid en -groei, gevoeligheid van het ecosysteem voor degradatie, bestuur en beleid op armoede reductie en biodiversiteitbescherming. Beleidsinterventies kunnen negatieve trends omdraaien in een meer positieve richting, en wordt daarmee beleidsgestuurd.

Vervolg onderzoek van deze studie zou zich onder andere moeten richten op twee gebieden: andere mechanismen van verandering, bijvoorbeeld oorlog en conflict gedreven of milieu gedreven veranderingen zoals klimaatverandering en de invloed van beleidsinterventies.

Auteurs

Tekelenburg T, ten Brink B, Witmer M

Kenmerken

Publicatietitel
Hoe zijn biodiversiteit en armoede gerelateerd? Een verkennende studie
Publicatiedatum
8 december 2009
Publicatie type
Publicatie
Publicatietaal
Engels
Productnummer
172