Legitimiteit van beleid in beleidsevaluaties

Analysekader legitimiteit van beleid geschikt voor beleidsevaluatie

We passen het analysekader toe op beleid rond de Regionale Energie Strategieën (RES), waarmee we laten zien dat het analysekader bruikbaar is voor beleidsevaluaties. We kijken vanuit het perspectief van burgers, wat een beeld oplevert van door burgers ervaren legitimiteit. Zo krijgt het burgerperspectief een volwaardige plaats in de beleidsevaluatie, zonder dat deze zich beperkt tot het vaststellen van de mate van steun voor beleid (=draagvlak). Burgers zijn goed in staat om een oordeel te vormen over de legitimiteit van het beleid. Daarmee lijkt onze aanpak geschikt om in een vroege fase van beleidsvorming inzicht te krijgen in de door burgers ervaren legitimiteit van nog uit te voeren beleid. Dit is waardevol omdat het vaak lastig is burgers vroegtijdig te betrekken, terwijl er juist dan beter rekening gehouden kan worden met hun voorkeuren.

Burgers vinden RES plannen legitiem, onder voorwaarden

Burgers ervaren het bestaan van de Regionale Energie Strategieën (RES) als legitiem. De meeste burgers gaven aan dat zij het belangrijk vinden klimaatverandering tegen te gaan en minder afhankelijk te zijn van andere landen wat betreft de energievoorziening. De beleidskeuzes die een RES-plan vormgeven hebben daarbij een grote invloed op de ervaren legitimiteit. Burgers vinden RES plannen legitiemer als geprobeerd wordt de invloed op het landschap bij de plaatsing van wind- en zonne-parken zo klein mogelijk te houden, de winst gelijk te verdelen over iedereen in de gemeente, wind- en zonneparken eigendom worden van de gemeente, het proces zorgvuldig doorlopen wordt, hun mening een belangrijke rol speelde en zij volledig en tijdig geïnformeerd worden. Twee punten vallen daarbij op: 1. We hebben gevonden dat burgers in dunbevolkte gebieden anders denken over waar wind- of zonneparken moeten komen. Maar het verschil met burgers in dichtbevolkte gebieden is klein. 2. Hoewel burgers een voorkeur hebben dat gemeenten eigenaar zijn van wind- en zonneparken, is het huidige beleid er op gericht dat bewoners en bedrijven eigenaar zijn. Zij hebben daarbij ook de voorkeur dat niet enkel investeerders of omwonenden de vruchten plukken van de wind- en zonneparken, maar dat alle inwoners van een gemeente daarin delen.