Maatschappelijke waardering van duurzame ontwikkeling. Achtergrondrapport bij de Duurzaamheidsverkenning

Belangrijkste conclusies

De waardering voor duurzame ontwikkeling verschilt sterk tussen Nederlanders. Oudere generaties hebben een hoger duurzaamheidsbewustzijn dan jongeren. Dit kan deels toegeschreven worden aan de levensfase waarin men zich bevindt, maar er zijn ook aanwijzingen dat duurzaamheid minder goed aansluit bij de waardenoriëntatie van jongere generaties dan van oudere generaties. In sociale milieus kosmopolieten, postmaterialisten en traditionele burgers, waarin oudere generaties oververtegenwoordigd zijn, wordt een hoger duurzaamheidsbewustzijn gevonden. Maar het waardenpatroon van kosmopolieten en postmaterialisten enerzijds en traditionele burgers anderzijds verschilt ook sterk. Vanuit verschillende waardenoriëntaties kunnen burgers dus tot duurzaamheidsbewustzijn komen. Bij de tweede gaat het vooral om zorg en behoud van de eigen omgeving, bij de eerste vooral om mondiale betrokkenheid.

Burgers met een hoog duurzaamheidsbewustzijn vertonen een duurzamer consumptiegedrag dan andere burgers. Het consumptiegedrag is echter niet voor alle domeinen even duurzaam. Voor energiegebruik en wonen worden relatief veel vormen van duurzaam gedrag waargenomen (scheiden oud papier, licht uit als niemand in kamer is, aanschaf energiezuinige apparaten).

Bij voeding, beleggen, mobiliteit en vakanties speelt duurzaamheid veel minder een rol. De keuze voor duurzame alternatieven vindt overigens niet altijd plaats op basis van duurzame overwegingen. Veiligheid en kosten spelen ook een belangrijke rol, zoals bijvoorbeeld bij biologische voedingsproducten en energiezuinige apparaten. Daarnaast heeft het aanbod van duurzame producten invloed op de mate waarin consumptiegedrag duurzaam is. Als er veel keuze is zijn de verschillen in duurzaam gedrag tussen burgers groter.

Aanvullende informatie

Het rapport fungeert als achtergrondrapport van: Duurzaamheidsverkenning "Kwaliteit en toekomst". In de Duurzaamheidsverkenning wordt uitgebreid aandacht besteed aan de relatie tussen burgers en duurzaamheid. Daarbij gaat het niet alleen om het duurzaamheidsbewustzijn en consumptiegedrag, maar ook om het waardenpatroon, de probleemperceptie, de voorkeuren en het toekomstperspectief. Het rapport ‘Maatschappelijke waardering van duurzame ontwikkeling’ heeft hiervoor samen met een aantal andere studies als basis gediend. Voor meer informatie over het rapport kunt U contact opnemen met dr. Th.G. Aalbers (MNP) of prof. dr. Th. Beckers (TELOS).