Natuurbalans 2006

Natuur en Landschap in Nederland steeds eenvormiger

Kan Nederland als dichtbevolkte delta een aantrekkelijke omgeving voor wonen, werken en recreëren blijven door natuur- en landschapswaarden te behouden en te ontwikkelen? En is Nederland erin geslaagd om de internationaal unieke natuurwaarden te bewaren? In deze Natuurbalans wordt terugblikkend op de afgelopen 15 jaar antwoord gegeven op deze vragen.

Platteland meer verstedelijkt

De oppervlakte bebouwd gebied is de afgelopen 15 jaar met ruim 20% toegenomen. In gebieden waar een restrictief beleid is gevoerd, is minder gebouwd dan daarbuiten. De visuele verstoring is groter, open gebieden zijn minder open geworden. De afgelopen 15 jaar is het platteland minder landelijk geworden doordat meer stedelingen in boerderijen zijn gaan wonen, de recreatie is toegenomen en meer industriële landbouw plaatsvindt. Sommige gebieden krijgen een industrieel of parkachtig karakter.

Natuur steeds eenvormiger

In de periode 1990-2005 is ongeveer 50.000 hectare nieuwe natuur ingericht. De kwaliteit van leefgebieden is toegenomen door verbeterde milieu- en ruimtecondities, inrichting en beheer. Dit alles heeft niet kunnen verhinderen dat de Nederlandse natuur steeds eenvormiger wordt en nog steeds veel planten- en diersoorten in aantal achteruitgaan. De situatie is voor een groot aantal soorten en gebieden, waaronder internationaal unieke, nog altijd ongunstig. De Europese Unie, en dus ook Nederland, heeft zich ten doel gesteld dat in 2010 de afname van de biodiversiteit moet zijn gestopt. Ondanks het ingezette natuurbeleid lijkt Nederland die doelstelling in 2010 niet te gaan halen.

Achtergrond

De Natuurbalans is een jaarlijkse rapportage van het Milieu- en Natuurplanbureau (MNP) over de ontwikkeling van de kwaliteit van natuur en landschap in het licht van het gevoerde beleid. Met inbegrip van de eerste Natuurverkenning in 1997 is de voorliggende Natuurbalans 2006 de tiende rapportage over de actuele ontwikkeling van natuur en landschap. Tegen deze achtergrond wordt over een langere periode teruggekeken. Daarbij is 1990 als vertrekpunt genomen, vlak voor het uitkomen van verschillende belangrijke beleidsdocumenten zoals het Natuurbeleidsplan en de nota Landschap.

Belangrijke bijdragen zijn geleverd door Alterra en het Landbouw Economisch Instituut (LEI), die onderdeel uitmaken van Wageningen Universiteit en Researchcentrum (Wageningen-UR). De analyses in deze Natuurbalans steunen voor een groot gedeelte op gegevens die andere organisaties beschikbaar hebben gesteld. Met name gaat het daarbij om het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en Particuliere Gegevensbeherende organisaties.

Meer informatie

• Actuele feiten en cijfers over ontwikkelingen in natuur en landschap vindt u op de website: www.compendiumvoordeleefomgeving.nl