Simulatie van het transport van gewasbeschermingsmiddelen naar drains via kleischeuren

In de Nederlandse toelatingsbeoordeling voor gewasbeschermingsmiddelen wordt bij de berekening van de blootstelling van waterorganismen geen rekening gehouden met belasting van het oppervlaktewater via drainagesystemen in de bodem van landbouwpercelen. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) heeft daarom samen met het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en Wageningen Universiteit (WUR) een model ontwikkeld dat deze drainage berekent. Dat is nodig om de toelatingsbeoordeling beter overeen te laten komen met Europese toelatingsprocedures voor dergelijke stoffen, waarin drainage al langer wordt meegenomen.

Scheurende kleigronden

Drainage vindt vooral plaats via scheuren in kleigronden. Dergelijke scheuren ontstaan als de bodem uitdroogt en vervolgens krimpt. Het Nederlandse model PEARL, dat in de Nederlandse toelating van gewasbeschermingsmiddelen wordt gebruikt, hield nog geen rekening met drainage via scheuren. Het model is daarom uitgebreid met een module om stroming via kleischeuren te berekenen. Uit toetsing aan metingen blijkt dat het nieuwe model het transport via kleischeuren goed kan berekenen.

Eigenschappen van gewasbeschermingsmiddelen blijven belangrijk

Net als in de oude versie van het model is de drainage van gewasbeschermingsmiddelen afhankelijk van de eigenschappen van het middel. Stoffen die langzaam afbreken en stoffen die slecht binden aan de bodem spoelen het meest uit. Omdat bij stroming via kleischeuren de bodem gepasseerd wordt, is die afhankelijkheid van stofeigenschappen in het nieuwe model echter minder groot.