Tekort aan verzorgers voor ouderen

Zonder extra maatregelen of innovaties neemt in Nederland het aantal potentiële arbeidskrachten in de zorg tussen nu en 2040 af met een derde ten opzichte van het aantal ouderen. Vanaf 2010 is de doorstroom van de omvangrijke babyboomgeneratie naar de pensioengerechtigde leeftijd op gang gekomen. Het aantal 65-plussers neemt toe van 2,7 miljoen (ruim 16 procent) in 2012 naar circa 3,9 miljoen (22 procent) 69-plussers in 2040. Daarbij is er sprake van een ‘dubbele vergrijzing’: binnen de groep ouderen groeit het aandeel ‘oude ouderen’, de 75-plussers, het sterkst. Juist deze ouderen hebben de meeste zorg nodig.

Regionale verschillen

Doordat een krimpende potentiële beroepsbevolking in de groeiende behoeften van ouderen moet voorzien, dreigt een krapte op de arbeidsmarkt te ontstaan. Op dit moment staan er bijna vier potentiële arbeidskrachten tegenover één persoon van 65 jaar of ouder. Naar verwachting zijn dat er twee en een half in 2040. Er treden wel regionale verschillen op. Juist in de regio’s met de meeste vergrijzing, daalt de potentiële beroepsbevolking het sterkst. In stedelijke regio’s blijven relatief meer arbeidskrachten beschikbaar, terwijl er in landelijke regio’s zelfs minder dan twee potentiële arbeidskrachten voor elke AOW-er overblijven. Het PBL verkent in dit artikel met name de gevolgen voor de toekomstige bezetting van benodigde banen in de ouderenzorg.