Weergerelateerde rampen: verleden, heden en toekomst

Voorbeelden van ernstige rampen zijn de extreme droogte in Ethiopië en Sudan die leidde tot meer dan 400 duizend doden door honger (in 1983), droogte in India en overstromingen in China die ernstige gevolgen hadden voor 450 miljoen mensen (in 2002), en orkaan Katrina die een economische schade veroorzaakte van meer dan 140 miljard dollar (Verenigde Staten in 2005). Dit rapport plaatst gevolgen van rampen in een statistische context, als onderdeel van de ‘OECD Environmental Outlook to 2050’. Hierbij is gebruik gemaakt van de CRED database EM-DAT.

Schade door rampen anders verdeeld voor arm en rijk

Schade door rampen blijkt sterk af te hangen van de economische situatie van een regio. De hoogste economische schades vinden plaats in OECD-landen (63 procent van de wereldtotale schade), de hoogste aantallen getroffen mensen worden gevonden in de BRIICS-landen (84 procent van het wereldtotaal aantal getroffenen), en de meeste doden vallen in de arme landen (77 procent van het wereldtotaal aantal doden). De BRIICS- landen zijn: Brazilië, Rusland, India, Indonesië, China en Zuid Afrika.

Ook trends in de tijd verlopen heel verschillend voor de drie regio´s. Zo stijgt de OECD-trend in economische schade over de hele meetperiode maar stabiliseert de trend voor BRIICS-landen vanaf 1995. De trend voor arme landen is stabiel over de hele meetperiode. Gevonden is dat de toename in schade vooral wordt verklaard door een toename in rijkdom en bevolkingsaantallen. Klimaatverandering is een minder bepalende factor.

Schade door rampen neemt toe in de nabije toekomst

Studies naar het verloop van schade door rampen in de nabije toekomst zijn schaars. Studies voor individuele landen laten zien dat economische schade zal toenemen over de periode 2010-2040. Deze toename wordt voor een groot deel toegeschreven aan groei van de wereldbevolking en een toenemende rijkdom, en veel minder aan klimaatverandering.

Resultaten van een PBL-studie naar overstromingen in de periode 2010-2050 geven het volgende beeld. Het aantal potentieel getroffenen bij overstromingen zal toenemen in elk van de drie regio’s: 9 procent in OECD-landen, 37 procent in BRIICS-landen en 55 procent in de overige landen. Als de potentiële schade door rampen vergeleken wordt tussen de jaren 2010 en 2050, dan vinden we de volgende percentages: een toename met 130 procent voor OECD-landen, 650 procent voor BRIICS-landen, en 430 procent voor de overige landen.