Zure regen. Een analyse van dertig jaar Nederlandse verzuringsproblematiek

Verzuringsproblematiek in een brede context

In februari 1983 nam de Tweede Kamer de motie De Boois aan. De motie vroeg om een ‘breed inventariserend onderzoek naar de omvang van te verwachten schade op verschillend gebied door verzuring van de bodem’. Ook werd gevraagd om een ‘programma van maatregelen’. Deze motie markeerde het begin van de politieke erkenning dat zure regen ook in Nederland een ernstig milieuprobleem vormde.

We zijn inmiddels 30 jaar verder; tijd voor een terugblik. De centrale vraag in deze studie was: hoe kijken we met de wetenschappelijke kennis van nu aan tegen 30 jaar verzuringsbeleid? Hierbij komen deelvragen aan de orde als: zijn er in het verleden maatregelen genomen om de verzuring te bestrijden waarvan met de kennis van nu gezegd zou kunnen worden dat ze niet terecht zijn geweest? Of is er te weinig beleid gevoerd of moet het beleid worden bijgestuurd? En waarom zijn de bossen niet doodgegaan, zoals sommigen hadden voorspeld?

Verder komen de effecten van verzuring komen aan de orde. Daarbij wordt ook de vraag behandeld of gezien vanuit de huidige wetenschappelijke kennis over de effecten van (verzurende) luchtverontreiniging het beleid op het gebied van de verzuring in de jaren tachtig van juiste en relevante, wetenschappelijke informatie is voorzien.

Ook het beleid op het terrein van de verzuring wordt belicht. Daarbij gaat het om vragen als: welke internationale en nationale doelstellingen voor depositie (en emissies) worden gehanteerd? Hoe en waarom zijn die in de loop der jaren veranderd? Welke maatregelen zijn, nationaal en internationaal, genomen? En wat zijn de effecten op emissies en depositie geweest?

Tot slot wordt geanalyseerd wanneer en hoe zure regen de maatschappelijke en politieke agenda heeft bepaald en welke gevolgen dit heeft gehad. Ook is er aandacht voor de huidige status van zure regen binnen de context van milieuproblemen, zoals klimaatverandering, biodiversiteitsverlies en gezondheidsrisico’s door lokale luchtverontreiniging.