Waar komen de verschillen tussen de temperatuurreeksen vandaan?

De onderstaande tabel laat de opwarming van de afgelopen vijf jaar zien ten opzichte van de tien jaar daarvoor in oC voor de vijf belangrijkste mondiale temperatuurreeksen: de eerder genoemde satellietreeks van de University of Alabama in Huntsville (UAH), de satellietreeks van Remote Sensing Systems (RSS), en de oppervlaktereeksen van NASA, het Climate Research Unit (CRU) en het National Climatic Data Centre (NCDC). CRU is gebaseerd op oppervlaktemetingen tot en met november 2014 omdat de getallen voor december nog niet bekend zijn.

UAH0.10
RSS0.03
NASA0.05
CRU0.04
NCDC0.04

Het grote verschil (meer dan factor 3!) tussen de satellietreeksen UAH en RSS is opmerkelijk (zie ook onderstaande grafiek). Volgens het UAH-team, waarin twee bekende klimaatsceptici zijn betrokken, wordt het verschil met name veroorzaakt doordat RSS zich onder andere baseert op een oude satelliet (NOAA-15) waarvan de baan om de aarde steeds lager wordt. Dit veroorzaakt volgens UAH een fout in de metingen waarvoor RSS niet voldoende zou corrigeren. Al met al is het een technisch en complex verhaal waardoor verschillen veroorzaakt zouden kunnen worden, maar het geeft vooral ook aan dat het bepalen van een mondiale temperatuur op basis van satellietmetingen een ingewikkelde procedure is, waarin allerlei correcties moeten plaatsvinden en die tot nogal verschillende uitkomsten kunnen leiden. De drie oppervlaktemetingen laten een veel consistenter beeld zien van 0,04 tot 0,05 graden opwarming.

Temperatuurmetingen door satellieten moeilijk te vergelijken met die aan aardoppervlakte

Daarnaast is het belangrijk om op te merken dat de satelliettemperatuur en de oppervlaktetemperatuur niet goed met elkaar te vergelijken zijn. Dit komt doordat de satellietreeksen zijn gebaseerd op de temperatuur van de gehele lage troposfeer (ongeveer de onderste vijf km van de atmosfeer). De temperatuur van deze luchtlaag reageert bijvoorbeeld veel gevoeliger op een El Niño dan de oppervlaktetemperatuur. Dit is in onderstaande grafiek goed te zien aan de relatief hoge piek voor de twee satellietreeksen ten tijde van de super El Niño in 1997-1998 en de minder sterke El Niño van 2010. Het omgekeerde is het geval voor een La Niña zoals in 2008; dan laten de satellietreeksen juist een lagere temperatuur zien.

In de grafiek is te zien dat de laatste jaren RSS duidelijk afwijkt van alle andere temperatuurreeksen, nl. met waarden die ruim 0,1 graad lager zijn dan die van de andere reeksen. Dit suggereert dat RSS en dus niet UAH te laag zit (zoals het UAH-team ook beweert). De uitkomst van deze discussie zal wellicht leiden tot aanpassing van (één van) de satellietreeksen, zoals dat in het verleden, vooral bij UAH, ook veelvuldig het geval is geweest.

Ten slotte geldt voor de oppervlaktereeksen dat 2014 het warmste jaar was, zonder dat er sprake was van een El Niño!

Meer informatie