Bijgestelde klimaatplannen voor COP26 schieten tekort, maar netto-nul emissiedoelen kunnen zorgen voor extra uitstootvermindering
Nieuwe en bijgestelde Nationally Determined Contributions (NDCs) zorgen slechts voor een extra van 7,5 procent minder broeikasgasuitstoot in 2030. De jongste beloftes voor uitstootvermindering in 2030 zouden leiden tot een mondiale temperatuurstijging van ten minste 2.7 °C aan het einde van deze eeuw. Zo genoemde netto-nul emissiedoelen kunnen de mondiale temperatuurstijging beperkten met 0.5 °C extra, op voorwaarde dat ze vertaald worden in concreet beleid en de beloftes voor 2030 in lijn worden gebracht met deze doelen. Dat zijn enkele van de hoofdconclusies uit het 2021 Emissions Gap Report van het United Nations Environment Programme (UNEP), waaraan het PBL heeft bijgedragen.
“De nieuwe en bijgestelde NDC’s schieten nog steeds tekort om de mondiale reductiedoelen van 25 procent en 55 procent te halen die nodig zijn om de temperatuurstijging te beperken tot 2 °C respectievelijk 1.5 °C, de doelen van het Klimaatakkoord van Parijs”, zegt prof.dr. Michel den Elzen, senior onderzoeker bij het PBL. Den Elzen was hoofdauteur van de studie en droeg bij aan de beoordeling van het huidige beleid van de G20-landen en de berekening van het effect van nieuwe en bijgestelde NDC’s op het mondiale emissiegat in het jongste rapport van UNEP.
Nieuwe en bijgestelde NDC’s kunnen leiden tot een mondiale temperatuurstijging van tenminste 2,7°C aan het einde van deze eeuw
Nieuwe en bijgestelde klimaatdoelen schieten ver tekort ten opzichte van wat nodig is om de doelen van het Klimaatakkoord van Parijs te bereiken. Ze kunnen leiden tot een mondiale temperatuurstijging van tenminste 2,7°C aan het einde van deze eeuw, volgens het Emissions Gap Report 2021: The heat is on van het United Nations Environment Programme. De twaalfde editie van dit jaarlijkse rapport concludeert dat de bijgestelde Nationally Determined Contributions (NDC’s), van landen, samen met andere beloftes voor klimaatmitigatie, slechts leiden tot een extra van 7.5 procent minder broeikasgasuitstoot in 2030 in vergelijking met de vorige ronde van ingediende NDC’s volgend op het Klimaatakkoord van Parijs in 2015
Netto-nul emissiedoelen kunnen de mondiale temperatuurstijging verminderen met 0.5 °C extra
Het rapport, dat enkele dagen voor de COP26 klimaattop in Glasgow gepubliceerd wordt, concludeert dat netto-nul emissiedoelen kunnen leiden tot extra vermindering van de uitstoot. Mits effectief uitgevoerd, kunnen deze doelen de geraamde mondiale temperatuurstijging terugbrengen van 2,7 tot 2,2 °C. Dat geeft hoop dat aanvullende inspanningen nog steeds de catastrofale impact van klimaatverandering kunnen afwenden.
Op 30 september 2021 hadden 120 landen, samen goed voor meer dan de helft van de mondiale broeikasgasuitstoot, nieuwe of bijgestelde NDC’s gepubliceerd. Om de mondiale temperatuurstijging te beperken tot 1,5 °C met een kans van 66% op succes, moet de wereld in 2030 28 gigaton extra aan CO2 equivalenten (GtCO2e) gereduceerd hebben, bovenop wat beloofd is in bijgestelde onvoorwaardelijke NDC’s. Voor het ‘ruim onder 2 °C’ doel uit het Klimaatakkoord van Parijs is de vereiste extra reductie lager, namelijk 13 GtCO2e in 2030.
Netto-nul emissiedoelen kunnen groot verschil maken, mits effectief nagestreefd
Zo genoemde netto-nul emissideoelen – en, cruciaal, hun effectieve uitvoering – kunnen een groot verschil maken, maar de huidige plannen zijn onvoldoende concreet en niet weerspiegeld in de NDC’s. In totaal 49 landen, plus de EU, hebben een netto-nul doel bekendgemaakt, wat betekent dat hun bijdrage aan de mondiale broeikasgasuitstoot netto-nul zou moeten zijn in 2050 of kort daarna. Deze doelen zijn samen goed voor meer dan de helft van de mondiale broeikasgasuitstoot, meer dan de helft van het Bruto Binnenlands Product en een derde van de wereldbevolking. Elf van deze doelen zijn wettelijk vastgelegd, samen goed voor 12 procent van de mondiale uitstoot.
Als ze effectief worden uitgevoerd, kunnen deze netto-nul emissiedoelen de mondiale temperatuurstijging met 0.5 °C extra beperken. Echter, veel van de nationale klimaatplannen stellen actie uit tot na 2030, wat aanleiding geeft om te betwijfelen of landen hun netto-nul emissiedoel dan kunnen halen. Twaalf G20-landen hebben een netto-nul emissiedoel aangekondigd, maar deze moeten nog steeds expliciet gemaakt worden. Vijf van de negen plannen van G20-landen die in het rapport geanalyseerd zijn, zorgen voor een rechte lijn naar netto-nul.
Aangrijpen kans COVID-19 herstel door meeste landen grotendeels gemist
He Emissions Gap Report concludeert dat de kansen die ontstonden door COVID-19 beleidspakketten, waarin fiscale reddings- en hersteluitgaven óók ondersteunend hadden kunnen zijn voor klimaatactie, door de meeste landen grotendeels gemist zijn.
De COVID-19 pandemie heeft geleid tot een daling van de mondiale CO2 uitstoot met 5.4% in 2020. Echter, de CO2 en niet-CO2 uitstootniveaus van 2021 zullen naar verwachting stijgen naar een niveau dat nauwelijks onder het recordniveau van 2019 ligt.
Slechts om en nabij 20 procent van totale herstelinvesteringen, tot en met mei 2021, draagt naar verwachting bij aan vermindering van de broeikasgasuitstoot. Hiervan is bijna 90 procent toe te schrijven aan de volgende zes G20-landen en één permanent gastland: Zuid Korea, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, China, Frankrijk, Japan en Spanje.
