Impact klimaatverandering op beschikbaarheid hernieuwbare energiebronnen kan regionaal aanzienlijk zijn
De beschikbaarheid van hernieuwbare energiebronnen is mogelijk gevoelig voor klimaatverandering. Vanwege hun toenemende aandeel in het mondiale primaire energieaanbod (mogelijk meer dan 30% in 2030), is daarmee de vraag relevant hoe klimaatverandering van invloed is op de beschikbaarheid van toekomstige energievoorziening. De impact van klimaatverandering op zonne-energie, windenergie, waterkracht en bio-energie is op mondiaal niveau waarschijnlijk bescheiden, maar kan op lokaal niveau meer substantieel zijn. Dat is de belangrijkste conclusie van een nieuw paper in het tijdschrift Nature Climate Change, geschreven door onderzoekers van het PBL, de Universiteit Utrecht en het Potsdam Institute on Climate Impact Research.
Bescheiden mondiale impact
De levering van hernieuwbare energie is afhankelijk van het klimaat. Dit betekent dat klimaatverandering gevolgen kan hebben voor de beschikbaarheid van hernieuwbare energiebronnen voor toekomstige energiesystemen. Onderzoekers van PBL, Universiteit Utrecht en Potsdam Institute on Climate Impact Research gebruikten hoge-resolutie berekeningen van klimaatveranderingseffecten op de beschikbaarheid van verschillende hernieuwbare energiebronnen. Uit hun berekeningen blijkt dat op mondiaal niveau en over meerdere decennia (>2050) bij een mondiale temperatuursverandering 3-4 graden de effecten bescheiden zijn: de omvang van de energiebronnen verandert hooguit een paar procent. Er zou zelfs een positieve impact (+ 20% tot + 40%) kunnen zijn op energie uit hout als gevolg van CO2-bemesting; een bekend effect waarbij planten sneller groeien onder hogere CO2-concentraties. De sterkte van dit effect is echter onzeker. Het wereldwijde potentieel van andere hernieuwbare energiebronnen, zoals zon, wind en waterkracht, vertoont geen sterke veranderingen.
Mogelijk sterke lokale effecten
Op lokaal niveau kunnen de effecten echter veel sterker zijn. Gebieden met een sterke afname van waterkracht zijn het zuiden van Zuid-Amerika, Midden-Amerika en de Middellandse Zee, waar 30% tot 40% minder waterkracht beschikbaar zal zijn als gevolg van droogte. Als gevolg van veranderingen in windsnelheden in de gebieden rond Japan, Korea en Midden-Amerika kunnen deze regio's te maken krijgen met reducties van windenergie van 5% tot 10%. Er zijn echter ook gebieden waar klimaatverandering een positief effect kan hebben op de duurzame energievoorziening. Voorbeelden zijn meer waterkracht in Oost-Afrika en Zuid-Azië, of meer windenergie in Centraal-Europa en Zuidoost-Azië.
De scenario’s over mondiale temperatuurstijging die passen bij het Klimaatakkoord van Parijs lieten een onverwacht resultaat zien. Deze 2-gradenscenario's hebben uiteraard minder klimaatimpact, maar omdat het aanbod uit hernieuwbare energiebronnen veel groter is, is het netto-effect vergelijkbaar met een scenario zonder klimaatbeleid.
Gegevens van belang voor planning en investeringen in regionale energiesystemen
Deze bevindingen kunnen belangrijk zijn voor toekomstige planning en investeringen in regionale energiesystemen. De resultaten en modelcode zijn online beschikbaar en kunnen worden gebruikt als input voor een breed scala aan vervolgonderzoeken die bijvoorbeeld klimaateffecten op lokaal niveau of op economische / natuurlijke systemen beoordelen, of onderzoeken die kijken naar verbanden tussen water, energie en klimaat.
