Monitoring Natuurdoelen. Achtergronden bij de Natuurbalans 2005

Beleid voor zeldzamere natuur moeilijk te evalueren

Het vaststellen van ‘doelbereiking’ is een inefficiënte en ingewikkelde opdracht zolang definities van doelen, taakstellingen en de begrenzingen ervan steeds wijzigen en provincies en gegevensverzamelende organisaties verschillende doeldefinities, kaartschalen enzovoorts hanteren.

Door de kleine kaartvlakken in de Natuurdoelenkaart niet in de monitoring mee te nemen, door het percentage doelsoorten als enige maat voor het bereiken van natuurdoeltype los te laten, en door de monitoring van Programma Beheer aan te passen, zijn gegevens van terreinbeheerders in veel gevallen geschikt te maken voor doelbereiking op lokaal niveau.

Meetnetten zoals het Netwerk Ecologische Monitoring (NEM), het Meetnet Functievervulling (MFV) en het Landelijk Meetnet Flora (LMF) hebben voldoende meetpunten voor doelbereiking op nationaal niveau en regionaal niveau wanneer het oppervlak van het betreffende natuurdoel groter is dan circa 10.000 ha. Voor natuurdoelen met een kleinere oppervlakte zoals ‘kalkgrasland’, ‘reservaatakker’ en ‘bos van bron en beek’, zijn er te weinig meetnetpunten voor monitoring.

Uit onderzoek blijkt dat veel (internationaal) belangrijke doelsoorten te monitoren zijn met het Netwerk Ecologische Monitoring. Veranderingen in natuurkwaliteit van natuurdoelen met grote oppervlakken zijn te monitoren met het Meetnet Functievervulling en het Landelijk Meetnet Flora. De meetnetten hebben voldoende meetpunten voor een indicatie van doelbereiking op nationaal niveau en regionaal niveau. Voor natuurdoelen met kleine oppervlakken en specifieke doelsoorten zijn aanvullende inventarisaties van bijvoorbeeld terreinbeheerders nodig.

Dit rapport bevat een inventarisatie en beschrijving van aanwezige digitale ruimtelijke informatie van soorten en habitats die gebruikt kan worden voor de monitoring van natuurdoelen. Ook gaat het rapport in op de geschiktheid en toepassingsmogelijkheden van de aanwezige geo-informatie.

Inmiddels is ook onderzoek naar toepassing op fijner schaalniveau ter hand genomen.

Beschikbare achtergrondrapporten bij Natuurbalans 2005

• Geldstromen in het soortenbeleid
• Ontwikkelingen in de natuur
• Grote rivieren, veiligheid en natuur
• Natuurbeheer in de duinen
• Groen in de stad: ontwikkeling 1993-2000
• Realisatie EHS: de provincies aan het stuur?
• Landschap in Natuurbalans 2005. Signalen over landschapsdynamiek en ruimtegebruik
• De Ramsar conventie in Nederland: Meerwaarde voor beleid en beheer
• Monitoring natuurdoelen
• Natuurbeleid in sturing en beweging