Maatregelen verbetering luchtkwaliteit doorgelicht

De aanpak van houtstook naar Duits voorbeeld is het meest effectief voor verbetering van de luchtkwaliteit tot 2030. Voor de korte termijn blijft de aanpak van oude diesels zonder roetfilter relevant. Dit blijkt uit PBL-studie ''Kosten en effecten van opties voor nationaal luchtbeleid' die in mei 2019 is gepubliceerd. Dit artikel zoals verschenen in het tijdschrift 'Lucht' geeft een overzicht van de bevindingen uit die betreffende studie.

Voor de vormgeving van het houtstookbeleid kan Nederland van Duitsland leren. Daar bestaat een strenge aanpak van houtstook, inclusief regels voor bestaande houtkachels en open haarden. Het is echter hoogst onzeker of een beleid naar Duits voorbeeld (met periodieke inspectie en keuring van houtstookinstallaties bij huishoudens) in Nederland haalbaar is. Het Nederlandse houtstookbeleid zet vooralsnog vooral in op voorlichting en in hindersituaties wordt buren aangeraden zaken in onderling overleg op te lossen.

De analyse laat ook zien dat op de korte termijn beleid gericht op oudere diesels zonder roetfilter effectief is voor fijnstof, roet en stikstofdioxide. De grootste effecten zijn haalbaar bij roet. Milieuzones, hoewel niet expliciet onderzocht, zijn de komende jaren dus nog steeds een goed instrument om lokaal de blootstelling aan deze drie luchtverontreinigende stoffen te verminderen.

In de PBL-analyse zijn de emissies van condenseerbaar fijnstof bij houtkachels en open haarden meegenomen in de berekeningen. Deze emissies missen in de Nederlandse emissieregistratie. In de gangbare rapportages wordt de bijdrage van houtstook aan de fijnstofconcentraties hierdoor onderschat met circa een factor drie. Voor het verkeer zijn de emissies van condenseerbaar fijnstof wel meegenomen in de emissieregistratie. Het verdient aanbeveling om dat voor houtstook ook te doen.

Het PBL-rapport bevat naast de in het artikel besproken maatregelen nog veel meer voorbeelden en details van maatregelen en hun effectiviteit, en uiteraard de kosten.