Bedrijven en biodiversiteit: motieven en beleid voor natuurinclusief ondernemen

De meeste doelstellingen van de VN-Biodiversiteitsconventie (CBD) voor 2020 zullen niet worden gehaald, en als de huidige trends van de afgelopen decennia aanhouden zal de biodiversiteit blijven afnemen. Deze policy brief over 'Business and biodiversity' gaat in op wat bedrijven doen en kunnen doen, hun motieven, en op overheidsbeleid om bedrijven te mobiliseren om aan biodiversiteitsdoelen bij te dragen.

De komende tijd wordt er binnen de CBD onderhandeld over nieuwe afspraken die verlies van biodiversiteit moeten stoppen en natuurherstel bevorderen. Een omslag naar natuurinclusief ondernemen vraagt om betrokkenheid van alle economische sectoren.

Fundamentele veranderingen nodig voor halen biodiversiteitsdoelen

In 2019 heeft het Intergovernmental Science-Policy Platform on Biodiversity and Ecosystem Services (IPBES) geconcludeerd dat de biodiversiteitsdoelen alleen kunnen worden gehaald door een transformatie in de samenleving, met fundamentele veranderingen in productie en consumptie. De Nederlandse overheid erkent deze oproep, en voert beleid voor duurzaam en natuurinclusief ondernemen. Ook de EU Biodiversity strategy is gericht op het integreren van biodiversiteit in investeringsbeslissingen. Deze omslag vereist actie van de hele samenleving. Daarbij is een cruciale rol voor bedrijfsleven en de financiële sector weggelegd.

Op weg naar nieuwe doelen en implementatiemechanismen voor biodiversiteit

Volgend jaar worden tijdens een bijeenkomst van de 195 deelnemers aan de CBD afspraken gemaakt over een mondiaal raamwerk voor de bescherming van natuur in de komende jaren. Het gaat daarbij niet alleen om het vaststellen van nieuwe doelen, maar ook om de versterking van implementatiemechanismen. Daarbij wordt ook een belangrijke rol voorzien voor bedrijven.

Motieven voor natuur-inclusief ondernemen

Deze beleidsbrief vat het onderzoek samen van het PBL, RSM (Rotterdam School of Management) en andere partnerinstituten over natuur-inclusief ondernemen van Nederlandse bedrijven. Hij biedt een analyse van het potentieel van bedrijven om bij te dragen aan behoud en herstel van de natuur, identificeert strategieën waarmee bedrijven dat doen, en schetst op basis daarvan een interventielogica voor overheden. De inzichten zijn nuttig voor overheden – zowel in Nederland als in andere landen - die actief samenwerken met bedrijven en financiële instellingen en hen betrekken bij biodiversiteitsdoelen.

De beleidsbrief sluit af met suggesties over de bijdrage van het bedrijfsleven aan het post-2020 biodiversiteitsraamwerk dat momenteel in de CBD wordt onderhandeld.

Gevolgen van de Corona-pandemie

Deze analyse was al afgerond voordat de Corona-pandemie voor problemen zorgde, maar is nog steeds relevant. Want als de overheid verwacht dat bedrijven bijdragen aan de CBD-doelstellingen na 2020 en aan het tegengaan van verder biodiversiteitsverlies, dan moet ze - nog meer dan voor het uitbreken van de corona-pandemie – overwegen wat de meest geschikte rol en instrumenten zijn om bedrijven te betrekken bij fundamentele veranderingen en ze te stimuleren om meer pro-actieve strategieën te overwegen.