Circulaire economie in kaart

Hiervoor is het LISA-bedrijvenbestand doorzocht, is een enquête uitgezet en is het internet afgezocht met een zelflerend algoritme.

De inventarisatie laat zien dat er veel bedrijven en organisaties zijn die bewust of onbewust bijdragen aan de circulaire economie. In totaal gaat het om ruwweg 85.000 activiteiten, waar circa 420.000 banen mee zijn gemoeid. Denk aan de reparatie van fietsen en auto’s of verkoop via marktplaats. Deze activiteiten worden alleen vaak niet als circulair herkend, omdat ze al zo lang bestaan. Ook sommige nieuwe producten die bijdragen aan de circulaire economie zijn al snel ingeburgerd, zoals de dopper en andere herbruikbare waterflessen.

1.500 nieuwe circulaire initiatieven

Er zijn 1.500 nieuwe circulaire initiatieven naar voren gekomen. Dit zijn innovatieve ontwerpen zoals een modulaire koptelefoon of Fairphone. Of het zijn innovatieve businessmodellen zoals deelplatformen of abonnementen, bijvoorbeeld op een fiets of op verlichting. En het fietspad van gerecycled plastic is gemaakt met een innovatieve technologie.

Sommige circulaire activiteiten zijn gekoppeld aan andere doelen, zoals de klimaat- of woningbouwopgave of een sociaal doel. Zo zijn er kleine verplaatsbare modulaire woningen, die ook leiden tot minder CO₂-uitstoot, en zetten kringloopwinkels en de Verspillingsfabriek ook in op werk voor sociaal kwetsbare groepen.

Volgende stap naar een circulaire economie

Er is meer nodig dan de circa 1.500  nieuwe circulaire initiatieven. Wat kan de overheid doen om haar doel ‘Nederland circulair in 2050’ te halen?

Deze studie geeft hiervoor twee aanknopingspunten:

Aanknopingspunt 1: Geef aandacht aan alle mogelijkheden voor een circulaire economie

• Zet in op hogere R-strategieën, zoals hergebruik, reparatie en diensten.
• Combineer circulair met andere doelen, zoals de klimaatopgave en het nastreven van andere maatschappelijke doelen.
• Er valt uit de gangbare activiteiten veel te leren over voorwaarden voor succes.
• Stimuleer nieuwe samenwerkingsverbanden voor recycling, hergebruik, reparatie en diensten.

Aanknopingspunt 2: Vergroot het draagvlak en de betrokkenheid van bedrijven en burgers

• Wijs op de gangbare activiteiten en laat zien dat ‘circulair’ ook heel normaal kan zijn.
• Breng circulair dichtbij de mensen. Initiatieven die circulair en lokale en sociale doelen combineren staan dicht bij de mensen, want ze verschaffen een oplossing voor problemen die burgers direct ervaren.
• Circulaire economie brengt verschillende partijen bij elkaar. De kunst is gebruik te maken van de mobiliserende en verbindende kracht die circulaire initiatieven in de samenleving lijken te hebben.