De Regio Deals in de praktijk

Met het Regio Deals-programma beoogt het Rijk te komen tot drie accentverschuivingen in het regionaal beleid om zo beter opgaven in de regio aan te kunnen pakken:

• Verbreden van de focus van het stimuleren van economische ontwikkeling naar het bevorderen van brede welvaart;
• De opgave en aanpak laten aansluiten op de situatie in de regio;
• Werken vanuit wat de opgave vraagt (opgavegericht).

Om dit voor elkaar te krijgen, hanteerde het Rijk een aantal uitgangspunten als richtlijnen bij de selectie en uitwerking van de Regio Deals.

Naast een brede blik ook een integrale afweging

Uit het casusonderzoek blijkt dat het uitgangspunt ‘brede welvaart centraal’ eraan heeft bijgedragen dat in de Regio Deals ook niet-economische opgaven zijn geïdentificeerd. Dat is belangrijk, omdat ook niet-economische aspecten van invloed zijn op het welzijn van de inwoners. Naast een brede beschouwing van de situatie in de regio, vraagt brede welvaart bevorderen echter ook om een integrale afweging, omdat meer brede welvaart op één aspect de brede welvaart in andere opzichten kan verlagen en de brede welvaart ‘hier en nu’ op gespannen voet kan staan met de brede welvaart ‘later’ of ‘elders’. Bij de uitwerking van dit uitgangspunt in toekomstig beleid is het van belang dat dergelijke afwegingen expliciet worden gemaakt.

Opgave en aanpak sluiten aan op de regionale situatie

In lijn met het uitgangspunt van het Rijk dat ‘de opgave en aanpak uit de regio komen’, ligt het initiatief voor het identificeren van de opgave en de uitwerking van de aanpak bij de regionale partijen. Hierdoor sluiten de opgave en aanpak in de onderzochte Regio Deals aan bij de regionale situatie. Het Rijk kan regio’s hier op twee manieren bij ondersteunen. Niet alle regio’s beschikken over evenveel capaciteit en middelen om de regionale situatie te analyseren. Om dit soort verschillen te ondervangen zou het Rijk kunnen voorzien in structurele informatie over de brede welvaart in alle regio’s in Nederland, bijvoorbeeld via een regionale monitor brede welvaart. Ook zou de bij het Rijk beschikbare kennis over hoe de regionale situatie zich verhoudt tot de rest van Nederland met regionale partijen kunnen worden gedeeld, omdat de situatie in omliggende gebieden ook van invloed is op hoe het gaat met de inwoners in de eigen regio.

Regionale afbakening en aanpak open laten tot de opgave duidelijk is

Opgavegericht werken, de derde accentverschuiving die het Rijk beoogt in het regionaal beleid, betekent dat de regionale afbakening van het gebied waarop de Regio Deal betrekking heeft, de invulling van de aanpak en van wie inzet nodig is, afhangen van de opgave. Het is daarom belangrijk deze punten open te laten tot de opgave duidelijk is. Voor toekomstig beleid is het behulpzaam om bij de aanpak een onderscheid te maken tussen wat nodig is tijdens de beleidsvorming en wat nodig is bij de uitvoering: brede welvaart bevorderen vraagt altijd om een sectoroverstijgende (integrale) afweging en afstemming van de voorgenomen beleidsacties gedurende de beleidsvorming. Bij de uitvoering van de aanpak is het juist verstandig om te veel afhankelijkheden te voorkomen en waar mogelijk sectorale grenzen te benutten.