Kan de circulaire economie een bijdrage leveren aan de energietransitie?

Circulaire economie in relatie tot de energietransitie

De circulaire economie kan mogelijk bijdragen aan de vermindering van de emissies van broeikasgassen. Enerzijds door recycling en hergebruik van grondstoffen, materialen en producten, en anderzijds door vervanging van fossiele door niet-fossiele grondstoffen.

In een circulaire economie bestaat meer oog voor de hele keten van het economische proces, dat wil zeggen van de winning van grondstoffen via de productie van materialen, halffabricaten en de productie en consumptie van eindproducten, tot en met de afvalfase. Waar de energietransitie vooral is gericht op de reductie van directe emissies uit verbranding van bestaande productie- en consumptieprocessen in Nederland (‘meten bij de schoorsteen’), komen door de ketenbenadering in de circulaire economie ook de indirecte emissies van broeikasgassen en andere milieubelastende stoffen in beeld.

Forse overlap voor zowel inzet van fossiele energiedragers als broeikasgassen

Uit de berekeningen blijkt de overlap ruim 30% van het verbruik van fossiele energiedragers te zijn. Het gaat dan zowel om verbranding als om grondstofverbruik. Als ook rekening wordt gehouden met het verbruik van elektriciteit voor het maken van materialen, halffabricaten en eindproducten en met de verliezen die optreden bij de daarvoor gebruikte raffinageproducten, loopt de overlap op tot ongeveer 40% van het fossiele energieverbruik. Van de totale emissie van broeikasgassen in 2015 in Nederland gaat het om een aandeel van 19% van de directe emissies. Dat aandeel is 28% wanneer ook rekening wordt gehouden met de indirecte emissies die samenhangen met het verbruik van elektriciteit en benodigde raffinageproducten. Als ook nog emissies worden meegenomen die eerder of later in de keten danwel in andere sectoren voorkomen, dan neemt de overlap verder toe tot 55 - 77% van de Nederlandse emissie van broeikasgassen.