Regionale verschillen in werkzekerheid binnen Oost-Nederland

Regionale verschillen vergelijkbaar met heel Nederland

De mate waarin de werkzekerheid uiteenloopt tussen de regio’s binnen Oost-Nederland is min of meer vergelijkbaar met de regionale variatie in heel Nederland. Sommige regio’s behoren dan ook tot de Nederlandse regio’s met het hoogste aandeel starters en voormalig WW’ers dat er in slaagt om een werkzekere start of vervolg van de loopbaan te ontwikkelen (Food Valley). Andere regio’s hebben juist een relatief laag aandeel (Rijk van Nijmegen voor de starters en Achterhoek voor de voormalig WW’ers). Wel bevinden de regio’s met de laagste aandelen van Nederland zich allemaal buiten Oost-Nederland.

Werkzekerheid hangt ook af van regionale omstandigheden

Voor een deel komen de regionale verschillen in werkzekerheid doordat in sommige regio’s relatief veel starters en voormalig WW’ers wonen met een veel lagere kans op een werkzekere loopbaan. Zo wonen in de arbeidsmarktregio’s langs de grens met Duitsland relatief veel oudere en laagopgeleide WW’ers. In de stedelijke arbeidsmarktregio’s woont juist een mix van groepen met een gunstigere positie op de arbeidsmarkt, zoals hoogopgeleiden, en een ongunstigere positie, zoals degenen met een niet-westerse migratieachtergrond. Naast verschillen in de bevolkingssamenstelling van de arbeidsmarktregio’s zijn echter ook de regionale omstandigheden van invloed op de werkzekerheid. Twee starters of voormalig WW’ers met vergelijkbare persoonskenmerken die in verschillende arbeidsmarktregio’s binnen Oost-Nederland wonen, hebben dus niet dezelfde kans op een werkzeker begin of vervolg van de loopbaan.

Kansenongelijkheid

Hoewel iemand geen invloed heeft op waar hij of zij wordt geboren, kan iemand wel op latere leeftijd verhuizen naar een andere arbeidsmarktregio met betere kansen op werk om zo zijn of haar werkzekerheid te vergroten. Echter, de grote verschillen op de woningmarkt en lange wachtlijsten voor de sociale huur beperken voor veel mensen de mogelijkheden om dit ook te realiseren. Dit soort regionale verschillen leiden daarom tot kansenongelijkheid, hetgeen in het algemeen als onrechtvaardig wordt gezien en daarom om beleidsinterventies vraagt.

Verminderen regionale verschillen of bieden van voldoende kansen

Hoewel er vele opties zijn om via beleid regionale verschillen in werkzekerheid te verminderen, is dit een complexe opgave. Generieke maatregelen kunnen onbedoeld regionale verschillen versterken, omdat niet in elke regio dezelfde mensen wonen of dezelfde banen beschikbaar zijn. Maar ook volledig regionaal maatwerk kan leiden tot grotere verschillen; niet iedere regio is even goed in staat de werkzekerheid te vergroten. Enige mate van regionale ongelijkheid lijkt dan ook onvermijdelijk. In plaats van proberen de verschillen tussen regio’s te verminderen is het daarom mogelijk beter beleid te richten op het bieden van voldoende kansen in elke regio. Wat als een acceptabele ondergrens wordt beschouwd, is onderwerp van politiek-maatschappelijke discussie.