Wanneer levert nitraat een gezondheidsrisico?

Geen wetenschappelijke consensus over de hoogte en onderbouwing van de nitraatnorm voor drinkwater

Is nitraat schadelijk voor de mens? Zijn de huidige normen voor nitraat in drinkwater wetenschappelijk onderbouwd? Wetenschappers zijn het oneens over de interpretatie van het beschikbare bewijs. De twee meest bekende gezondheidsrisico’s van teveel nitraat zijn methemoglobinemie (beter bekend als het 'blue baby syndroom') en kankers in het spijsverteringskanaal. Het bewijs voor nitraat als oorzaak van deze ernstige aandoeningen is controversieel. Enerzijds is het verband tussen nitraat in drinkwater en beide ziekten niet eenduidig, anderzijds zijn er recente aanwijzingen dat nitraat gunstig is voor hart- en bloedvaten. Er zijn ook aanwijzingen dat nitraat beschermt tegen infecties zoals gastroenteritis (buikgriep). Sommige wetenschappers suggereren dat vanwege deze gunstige effecten de norm voor nitraat in drinkwater verhoogd kan worden zonder een toename van gezondheidsrisico’s. Er zijn echter ook aanwijzingen dat bepaalde groepen van mensen meer gevoelig zijn voor schadelijke effecten van nitraat. Zo hebben individuen met een verhoogde endogene vorming van carcinogene N-nitrosoverbindingen een verhoogd risico op kankers in het spijsverteringsstelsel. Gegeven het huidige gebrek aan consensus is er een sterke behoefte aan een onafhankelijke veelomvattende studie om te bepalen of de huidige nitraatnorm voor drinkwater wetenschappelijk verantwoord is en of de norm zonder risico verhoogd kan worden.