Glas half leeg na biodiversiteitsonderhandelingen - Teleurstellende voortgang in Nairobi

Het eerste, uit praktisch oogpunt niet onbelangrijk nieuws, kwam net voor de bijeenkomst. Vanwege de COVID-pandemie in China, is besloten dat de COP van 5-17 december niet in Kunming, China, maar in Montreal, Canada gehouden wordt. Hiermee komt een einde aan langdurige onzekerheid over waar en wanneer deze onderhandelingen afgerond gaan worden. Het blijft een bijeenkomst onder Chinees voorzitterschap en Canada is gastland. Aan het begin van de week in Nairobi bestaat de verwachting dat nu de eindstreep in zicht is, ook de onderhandelingen een betere voortgang zullen laten zien.

Dat valt helaas tegen. Na zes dagen onderhandelingen ligt er een document van 21 pagina’s waar ongeveer nog steeds alle tekst op vrijwel alle mogelijke manieren tussen vierkante haken staat [‘gebracket’, geen consensus bereikt]. Alleen over het doel voor stedelijke natuur is overeenstemming bereikt; andere doelen vragen nog veel werk. In de slotsessie spreken alle regio’s hun teleurstelling uit over het gebrek aan voortgang, maar op beleefde wijze. De bal wordt naar voren getrapt, alsof er een idee bestaat dat alles nog goed kan komen in de komende 5 maanden. Misschien dat het inderdaad op de laatste fase in de onderhandelingen aankomt.

Ngo’s hebben hier weinig vertrouwen in, de onderhandelingen missen urgentie, aanwezige wetenschappers tonen zich teleurgesteld over hoe weinig geïnformeerd en ‘science-based’ de onderhandelingen over doelen plaatsvinden. Collega’s stotteren als ik ze vraag naar wat in hun ogen te melden is als goed nieuws. De onderhandelingen over Digital Sequence Information (DSI) schijnen voorspoedig te lopen. Bij DSI gaat het erom dat als gevolg van het digitaal beschikbaar komen van genetische informatie een financieringsbron van natuur dreigt weg te vallen. Een missie voor 2030 die spreekt over ‘nature-positive’ (‘halt and reverse biodiversity loss by 2030’) kan op brede steun rekenen. De positieve bijdrage van niet-statelijke partijen wordt zichtbaar in een informatiesessie. Voorhoede bedrijven vragen om verplichtingen voor biodiversiteit.

De contouren van een goed resultaat worden niet duidelijk uit het document waarmee de bijeenkomst wordt afgesloten. Voortgang wordt gemeten in termen van schone tekst, de vraag wordt niet gesteld of de onderhandelingen ‘een Parijs-moment’ voor biodiversiteit teweeg zullen brengen (zie ook mijn eerdere blog 'Internationale onderhandelingen voor natuur' ). Wat is nodig de komende 5 maanden om tot een goed resultaat te komen? Politiek leiderschap is cruciaal om op de grote punten tot overeenstemming te komen. De onderhandelingen kunnen zich eindeloos voortslepen. Maar zonder politiek mandaat om tot oplossingen te komen, zullen de onderhandelingen meer van het zelfde laten zien.

Tegelijkertijd neemt in de buitenwereld de aandacht voor natuur en biodiversiteit alleen maar toe. In de klimaatonderhandelingen krijgt natuur als oplossing voor klimaatadaptatie en mitigatie steeds meer aandacht. Maatschappelijk breekt het besef door dat zonder herstel van natuur (‘nature-positive’) ‘net-zero’ en ‘climate resilience’ niet mogelijk is. Zonder een goede uitkomst in Montreal staat de geloofwaardigheid van de CBD op het spel en lopen natuurbeleidsmakers internationaal het risico hun gezag over natuur te verliezen. Voor de ingewijden in klimaat- en biodiversiteitsconferenties: Kopenhagen lijkt dichter bij dan Parijs.  

Elders op de website staat een overzicht van het PBL-onderzoek ten behoeve van het nieuwe mondiale beleidsraamwerk voor biodiversiteit (in het Engels).