PBL-klimaatonderzoeker wint weddenschap van klimaatscepticus
Eind 2009, in de aanloop naar de internationale klimaatconferentie in Kopenhagen, voerde PBL-klimaatonderzoeker Bart Strengers een discussie met klimaatscepticus Hans Labohm op de website van de NOS. Deze discussie, die vervolgens ook gepubliceerd werd als PBL-rapport, eindigde met een weddenschap. Strengers wedde dat de gemiddelde mondiale temperatuur over de periode 2010-2014 hoger zou zijn dan het gemiddelde over de periode 2000-2009. Hans Labohm wedde dat het niet zou opwarmen of zelfs zou gaan afkoelen, bijvoorbeeld door de verminderde activiteit van de zon.
Op verzoek van Labohm werd destijds uitgegaan van de zgn UAH-temperatuurreeksen voor de lage troposfeer (dat is ongeveer de onderste 5 km van de atmosfeer). Deze worden samengesteld door de University of Alabama in Huntsville (UAH). Hierbij wordt gebruik gemaakt van satellieten die straling meten in de atmosfeer en waaruit vervolgens via een complex algoritme de temperatuur van verschillende lagen in de atmosfeer wordt afgeleid.
Nu, vijf jaar later, blijkt volgens UAH dat de temperatuur de afgelopen 5 jaar gemiddeld 0,1 graad warmer was dan het gemiddelde over de 10 jaar daarvoor en daarmee heeft Strengers de weddenschap gewonnen. De inzet? Een ‘mooie fles wijn’, die binnenkort bij een etentje overhandigd zal worden.
UAH satellietreeks laat meeste opwarming zien
Overigens laat uitgerekend deze UAH-reeks met afstand de meeste opwarming zien. De andere vier belangrijkste mondiale temperatuurreeksen laten in de afgelopen vijf jaar ook opwarming zien, maar deze is beduidend kleiner (tussen 0,03 en 0,05 graden).
Bijdrage van koelende en opwarmende invloeden
Strengers gaf destijds aan: 'gezien de wetenschappelijke onzekerheden die er zijn, kan ik verliezen, maar waarschijnlijk is dat niet'. Hij noemde vier redenen waarom de opwarming getemperd zou kunnen worden of er zelfs een afkoeling had kunnen plaatsvinden. Vetgedrukt geeft aan dat de betreffende reden in meer of mindere mate bewaarheid is in de afgelopen vijf jaar:
- een aanhoudende (relatief) lage activiteit van de zon;
- een relatief grote warmteopname van de (diepe) oceaan;
- een periode van koeling door toevallige variaties in het klimaat;
- een klimaatgevoeligheid die blijkt mee te vallen.
Daarnaast noemde hij een drietal redenen waarom hij dacht desondanks te winnen:
- een verder oplopende concentratie van broeikasgassen in de atmosfeer;
- de ‘best-estimate’ van het IPCC is een opwarming van ongeveer 0,2 graden per decennium;
- de kans dat de klimaatgevoeligheid overschat wordt is kleiner dan dat hij onderschat wordt.
De optelsom van factoren heeft dus geleid tot een opwarming. In onderstaande links wordt dit toegelicht.