Lerend evalueren natuurpact

Het PBL voert in samenwerking met WUR en de VU de evaluatie van het Natuurpact uit als een lerende evaluatie. Samen hebben we de onderzoeksmethode ontwikkeld. De VU heeft in 2016 een uitgebreide toelichting op de methode uitgebracht.

Wat is een lerende evaluatie?

De methode van lerend evalueren draait om de samenwerking tussen onderzoekers en partijen die betrokken zijn bij het beleid. De evaluatie wordt al tijdens de ontwikkeling en de uitvoering van beleid uitgevoerd in plaats van achteraf. De betrokkenen kunnen zo de opgedane kennis en inzichten direct gebruiken om het beleid bij te sturen. Deze methode is vooral relevant om de effectiviteit en werking van het beleid rondom complexe opgaven, zoals de transitie in natuurbeleid, te evalueren.

Waarom heeft PBL bij de evaluatie natuurpact gekozen voor een lerende evaluatie?

Het PBL heeft samen met het Rijk en de provincies besloten om de evaluatie van het Natuurpact lerend uit te voeren. De aanleiding voor de lerende evaluatie Natuurpact is de decentralisatie van het natuurbeleid van het rijk naar de provincies, waarbij ze in het Natuurpact afspraken hebben gemaakt over de ambities en de financiering van het natuurbeleid. Er valt namelijk veel te leren van de nieuwe bestuurlijke context waarbij provincies op hun eigen manier hun natuurbeleid uitwerken en uitvoeren met verschillende partijen. De opgave voor de ambitie voor biodiversiteit is bovendien groot en complex. Daarnaast hebben het Rijk en de provincies nieuwe ambities om ook de samenleving meer bij de natuur te betrekken. Ze hebben hierbij nog veel vragen hoe ze dit vorm kunnen geven. Door middel van een lerende evaluatie kan men al doende van elkaars ervaringen leren in plaats van dat ieder zelf het wiel moet uitvinden. We brengen de kennis van de betrokkenen ook in het onderzoek, wat leidt tot meer kwaliteit van kennis over de werking van het beleid in de praktijk. We beoogden met deze methode de kwaliteit, bruikbaarheid en impact van het onderzoek onder beleidsbetrokkenen te vergroten. De VU heeft onderzocht wat de lerende evaluatie van het Natuurpact heeft opgeleverd, welke factoren daaraan hebben bijgedragen en in hoeverre dit overeenkomt met oorspronkelijke doelen en verwachtingen die ten grondslag lagen aan de keuze voor deze nieuwe methode.

PBL en VU hebben daarnaast een artikel geschreven over de uitdagingen en ervaringen met het toepassen van de methode in de praktijk.

Veel gestelde vragen over lerend evalueren

Nadere informatie vindt u in onderstaande link waarin we antwoord geven op veel gestelde vragen over lerend evalueren. Het gaat om vragen als: ‘Wat het verschil is tussen een reguliere evaluatie en een lerende evaluatie, wanneer deze methode geschikt is om toe te passen, wat de uitdagingen zijn bij de toepassing van deze methode, of deze methode in de praktijk heeft opgeleverd wat ervan verwacht werd en hoe het PBL haar onafhankelijkheid borgt bij deze methode’.