Hervorming van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid van de EU: Milieueffecten in ontwikkelingslanden

Waarom zal de hervorming van het GLB weinig invloed hebben op het milieu in ontwikkelingslanden?

In deze studie onderzoekt het PBL de belangrijkste mechanismen waardoor de hervorming van het GLB invloed zou kunnen hebben op het milieu in ontwikkelingslanden. In alle gevallen blijkt de invloed minimaal te zijn. Bijvoorbeeld:

• Theoretisch kan een verandering van de Europese markt veroorzaakt door de hervorming van het GLB effect hebben op de wereldmarkt. Veranderingen in de wereldmarkt kunnen er voor zorgen dat de ontwikkelingslanden hun eigen landbouwsysteem aanpassen. Dit kan zowel positieve als negatieve gevolgen hebben voor het milieu. Modelberekeningen laten echter zien dat het effect van de GLB hervorming op de wereldmarkt klein zal zijn.
• Hoewel het voorstel meer mogelijkheden bevat om te investeren in innovatie om de productie te verduurzamen, is niet voorzien in de deelname van ontwikkelingslanden in onderzoeksgroepen.
• Sommige van de voorgestelde maatregelen richten zich op de reductie van broeikasgasemissies door de Europese landbouw. Met minder emissies verandert het klimaat minder snel. Dit is voordelig voor ontwikkelingslanden. Uit de berekeningen blijkt echter dat het effect van deze GLB maatregelen verwaarloosbaar is.

Kansen voor de hervorming om duurzame agrarische ontwikkeling in ontwikkelingslanden te stimuleren

Om aan te sluiten bij het EU ontwikkelingsbeleid op de langere termijn, zou GLB hervorming het benutten van mogelijke synergie als uitgangspunt moeten hebben, bekeken vanuit de bredere context van wereldhandel en voedselzekerheid wereldwijd. Voor de huidige hervorming zijn er ook nog kansen, bijvoorbeeld:

• Het afschaffen van alle overgebleven GLB maatregelen die instabiliteit van voedselprijzen in ontwikkelingslanden kunnen versterken. Dit geldt bijvoorbeeld voor de exportsubsidies die er voor kunnen zorgen dat de Europese Unie soms, wanneer er al te veel geproduceerd wordt, nog meer afzetten op de wereldmarkt. Hierdoor gaan de prijzen nog verder omlaag en lijden de producenten in ontwikkelingslanden schade.
• Betalingen aan boeren kunnen specifieker voor publieke diensten zijn, zoals het verminderen van broeikasgasemissies en het verhogen van de biodiversiteit in agrarische gebieden.
• GLB geld voor vernieuwing en technologische ontwikkelingen, bijvoorbeeld voor het verbeteren van agrarisch watermanagement, ook toegankelijk maken voor samenwerkingsverbanden met ontwikkelingslanden.
• De invloeden van GLB maatregelen op ontwikkelingslanden monitoren en rapporteren. En wanneer er nadelige gevolgen blijken te zijn deze maatregelen aanpassen.