Circulaire economie, de fysieke omgeving en omgevingsbeleid

Kennis over circulaire economie, fysieke omgeving en omgevingsbeleid

Kennis over relaties tussen de circulaire economie, de fysieke omgeving en omgevingsbeleid is nog beperkt. Het ministerie van Infrastructuur en Milieu (DGRW en DGMI) heeft daarom in het kader van het opstellen van de Nationale Omgevingsvisie de volgende onderzoeksvragen bij het PBL neergelegd:

• Wat is de invloed van een circulaire economie op de fysieke omgeving en vice versa?
• Via welke mechanismen verloopt de relatie?
• Wat kan de meerwaarde van omgevingsbeleid zijn voor het bereiken van een circulaire economie?

Invloed van een circulaire economie

Uit literatuurstudie blijkt dat een circulaire economie de fysieke omgeving op vele manieren beïnvloedt. De relaties spelen op verschillende ruimtelijke schaalniveaus: op bedrijventerreinen, in stedelijke gebieden en in landelijke gebieden. Tevens heeft een circulaire economie invloed op transport en logistiek via veranderende vervoerpatronen.

Op de genoemde schaalniveaus worden verschillende onderdelen van de fysieke omgeving beïnvloed door een circulaire economie - zoals bouwwerken, infrastructuur, bodem, (oppervlakte)water, watersystemen, lucht en natuur. Een voorbeeld  van die beïnvloeding is wanneer een groep bedrijven op een bedrijventerrein ernaar streeft om een kringloop te sluiten door warmte, bijproducten en afval van elkaar te gebruiken. Dit kan leiden tot een zuiniger gebruik van water en energie, lagere emissies naar lucht, oppervlaktewater en bodems en aanpassingen aan de infrastructuur van het bedrijventerrein. Een circulaire economie kan dichterbij worden gebracht door maatregelen op verschillende terreinen van het omgevingsbeleid, zoals afvalbeleid, milieubeleid, mobiliteitsbeleid en stedelijk beleid.