De betekenis van meer thuiswerken voor mobiliteitsbeleid

De afgelopen anderhalf jaar heeft Nederland vanwege de coronapandemie meer ervaring opgedaan met thuiswerken. Maar leidt die ervaring ertoe dat de toekomstige balans tussen werken op kantoor en werken thuis gaat veranderen? En wat zijn daarvan de gevolgen voor wonen, werken en mobiliteit? De verwachtingen over de langetermijneffecten van meer thuiswerken waren vrijwel vanaf het begin hooggespannen. In ons onderzoek gaan we op zoek naar langetermijntrends en -patronen maar ook naar recente trendbreuken en ‘zwakke’ signalen (weak signals) die kunnen duiden op structurele gedragsveranderingen.

Thuiswerkers werken meer thuis

Het onderzoek is gebaseerd op een mixed methods aanpak, die naast literatuurstudie bestaat uit zowel kwalitatieve als kwantitatieve empirische onderzoeksmethodes. Een analyse van de Enquête Beroepsbevolking laat zien dat de groep thuiswerkenden, ondanks verstrekkende maatregelen tijdens corona, niet substantieel groter is geworden. Een groot deel van de mensen (ruim de helft) ging niet thuiswerken. Wel is het aantal dagen dat werknemers thuiswerken, fors toegenomen.

Verhuisgedrag en prijsontwikkeling woningen niet aantoonbaar beïnvloed door pandemie

De mensen die (min of meer gedwongen) fors meer zijn gaan thuiswerken, waarderen hun woning en woonomgeving anders of meer. Je bent immers meer in en om het huis. Toch zien we dat vooralsnog nauwelijks terug in het verhuisgedrag en de prijsontwikkeling van woningen. Hoewel er zeker een trek van de (Rand)stad naar de periferie zichtbaar is, is dat geen aantoonbaar gevolg van de pandemie.

Meer thuiswerken kan tot minder files leiden

Meer thuiswerken heeft ook gevolgen voor ons verplaatsingsgedrag. Thuiswerkers reizen minder naar kantoor, maar geven aan dat ze behoefte hebben aan extra overige verplaatsingen, zoals winkelen, sporten en uitjes. Het aantal autokilometers zal dus mogelijk maar beperkt afnemen. Maar de extra verplaatsingen zijn minder tijdgebonden en naar verwachting minder in de spits. Daardoor verwachten we dat thuiswerken zorgt voor minder files.

Conclusies en reflectie

We concluderen dat voor beleid de kunst wordt om een goede balans te vinden. Een balans tussen haast maken om de positieve effecten van thuiswerken te bestendigen. Bijvoorbeeld het normaliseren van thuiswerken en het spreiden van het verkeer over de dag en over de week. Tegelijkertijd is ook geduld nodig om de effecten van corona en meer thuiswerken als gevolg daarvan goed in beeld te kunnen krijgen. Tot slot reflecteren we op de hooggespannen verwachtingen die er zijn rond thuiswerken en de relativering die ons onderzoek daarop geeft. Speelt dat ook bij andere ontwikkelingen in ons vakgebied en kunnen we daar iets van leren?

Kenmerken

Publicatietitel
De betekenis van meer thuiswerken voor mobiliteitsbeleid
Publicatiedatum
26 november 2021
Publicatie type
Artikel
Aantal pagina's
14
Publicatietaal
Nederlands
Tijdschrift
Bijdrage aan het Colloquium Vervoersplanologisch Speurwerk 25 en 26 november 2021, Utrecht
Productnummer
4817