Natuurlijk kapitaal. Toestand, trends en perspectief

Het kabinet introduceert met natuurlijk kapitaal een beleidsconcept waarin de baten van natuur centraal staan. Het wil daarmee de scheiding doorbreken tussen economie en natuurbehoud. Het beleidsconcept is echter nog nauwelijks uitgewerkt. Daardoor kunnen velen er zich bij betrokken voelen, wat bijdraagt aan een groot draagvlak. Het nadeel is dat het niet helder is wat het kabinet met natuurlijk kapitaal wil bereiken.

Scheefgroei vraag en aanbod ecosysteemdiensten

Het natuurlijk kapitaal vormt een voorraad waaruit ecosysteemdiensten, zoals hout, waterberging of bestuiving, kunnen worden benut. Het aanbod in Nederland neemt af, terwijl de vraag groeit. Het tekortschietende aanbod maakt de Nederlandse economie afhankelijk van ecosystemen buiten Nederland voor de aanvoer van biotische grondstoffen. Technische alternatieven voor ecosysteemdiensten hebben bovendien vaak ongewenste neveneffecten, of ontbreken simpelweg.

Baten van natuur leiden nog niet tot particuliere investeringen

Het kabinet verwacht dat burgers en bedrijven die baat hebben bij natuurlijk kapitaal, er in zullen willen investeren om dit in stand te houden. Dat blijkt in de praktijk echter nog nauwelijks te gebeuren. Dat komt deels door gewenning aan de “gratis” beschikbaarheid van natuurlijk kapitaal, maar ook doordat het moeilijk is degenen die niet meebetalen aan het behoud uit te sluiten van het profijt ervan.