WLO 2024: Hoe combineren we de klimaattransitie in de mobiliteit met een bruikbare bandbreedte?

Het PBL werkt momenteel aan een nieuwe editie van de scenariostudie WLO (Welvaart en Leefomgeving) die in 2024 gepubliceerd zal worden, en die een belangrijke rol zal spelen in de ex-ante beoordeling en doorrekening van beleid, o.a. op het terrein van mobiliteit. Meer dan ooit speelt de klimaattransitie een belangrijke rol in de scenario’s. In deze paper (gepresenteerd op het Colloquium Vervoersplanologisch Speurwerk) wordt  ingegaan op de klimaattransitie in de mobiliteit en wat die betekent voor de WLO-scenario’s.

Scenario’s

Er worden vier scenario’s uitgewerkt: met lage dan wel hoge demografische en economische groei, in combinatie met wereldwijd effectief klimaatbeleid (mikkend op minder dan 2 graden opwarming in 2100) dan wel minder effectief klimaatbeleid (resulterend in rond de 3 graden opwarming). De bruikbaarheid voor beleidsbeoordeling en doorrekeningen vraagt dat de scenario’s niet al te “wild” zijn, en ook geen beleid bevatten dat met de WLO doorgerekend zou moeten worden (omdat de WLO als nulvariant dient waar de beleidsvarianten mee vergeleken worden).  De klimaattransitie vraagt echter om ingrijpende maatregelen. Dat roept de vraag op hoe zinvolle veronderstellingen over de klimaattransitie zich verhouden tot de hierboven genoemde gewenste kenmerken van de WLO-scenario’s.

Emissievrije mobiliteit in 2050

Sinds 2006 neemt de CO2-uitstoot van de Nederlandse mobiliteit af, door het gebruik van biobrandstoffen, door zuiniger auto’s en door het groeiende aandeel van elektrische voertuigen. Maar de verwachting is dat bij huidig beleid de uitstoot in 2030 nog maar met 10% gedaald is ten opzichte van 1990. Dan is emissievrije mobiliteit in 2050 - nodig voor het tweegradendoel en voor de ambities uit de Klimaatwet - nog ver weg. Knoppen waar het beleid aan kan draaien zijn het gedrag (vervoervolume, modal split) en de technologie (energieverbruik en uitstoot per energie-eenheid). Europese normering kan zorgen voor een ruimer aanbod aan betaalbare zero-emissie personenauto’s; nationale stimuleringsbeleid vergroot de bereidheid van automobilisten om van dit aanbod gebruik te maken. Ook vrachtverkeer, scheep- en luchtvaart zullen voor het tweegradendoel zero-emissie moeten worden.

Wat betekent dit voor de WLO?

Voor de meeste variabelen zal de bandbreedte vergelijkbaar zijn met die in de WLO2015, maar voor sommige variabelen die samenhangen met de klimaattransitie moet misschien een grotere variatie worden meegenomen. Europees klimaatbeleid kan als omgevingsonzekerheid in de scenario’s worden meegenomen, maar hoe om te gaan met nieuw binnenlands klimaatbeleid is nog een puzzel. Een belangrijke voorwaarde daarbij is de bruikbaarheid voor beleidsdoorrekening.

Auteurs

PBL Auteurs
Jan Ritsema van Eck Hans Hilbers

Kenmerken

Publicatietitel
WLO 2024: Hoe combineren we de klimaattransitie in de mobiliteit met een bruikbare bandbreedte?
Publicatiedatum
13 oktober 2022
Publicatie type
Publicatie
Aantal pagina's
14
Publicatietaal
Nederlands
Productnummer
4993