De transitie naar een klimaatneutrale mobiliteit in en vanuit Nederland vereist een grote inzet van hernieuwbare brandstoffen. Om in 2050 klimaatneutraal te rijden, varen en vliegen moet het aanbod…
Buitenlandse pilots rondom nieuwe verdienmodellen en samenwerkingsvormen voor ecosysteemdiensten zijn nog schaars. Enkele pilots kunnen als inspiratie dienen voor de Nederlandse overheid. Zoals de…
Voortgangsrapportage Evaluatie SaneringsUrgentieSystematiek; Knelpuntenanalyse en verkenning oplossingsrichtingen
De 'SaneringsUrgentieSystematiek' (SUS) is in 1994 ontwikkeld om de urgentie van ernstige gevallen van bodemverontreiniging te bepalen. De methode is gebaseerd op risico's voor de mens, voor…
In deze notitie beschrijft het PBL hoe beleid zo kan worden vormgegeven dat er gaandeweg zicht komt op wat wel en niet werkt bij het oplossen van complexe (regionale) opgaven, zoals het verminderen…
Korenwolfbeleid: van conflict naar synergie tussen natuur en economie
Waar de korenwolf twintig jaar geleden nog geassocieerd werd met doorgeschoten natuurbeleid, is deze bedreigde hamster nu een positief symbool voor het Limburgse landschap. Een belangrijke factor in…
Duitsland, Denemarken en het Verenigd Koninkrijk: lessen te leren voor Nederland?
De Sociaal Economische Raad (SER) organiseerde onlangs een seminar onder de titel 'Energy Transitions in North-western Europe'. Het doel van het seminar was om ervaringen en lessen uit Duitsland…
Verkenning mogelijke maatregelen voor Lokale Klimaatagenda
Voor de uitvoering van de Lokale Klimaatagenda ‘Werk maken van klimaat’ kunnen verschillende beleidsmaatregelen worden ingezet. De maatregelen die betrekking hebben op energiebesparing binnen de…
De Duitse Energiewende: Inspiratie voor Nederland?
Werkgevers- en werknemersorganisaties in Nederland denken momenteel samen binnen de SER na over een ‘Nationaal Energieakkoord’. De opgave voor Nederland is groot want het wil in 2050 naar een 100%…
Leidraad Stakeholderparticipatie voor het Milieu- en Natuurplanbureau: Praktijkwijzer
De Leidraad Stakeholderparticipatie is bedoeld om projectleiders van het Milieu- en Natuurplanbureau (MNP) bij het maken van keuzes voor participatie te ondersteunen en te begeleiden. Deze…
Evaluatiemethodiek voor NMP4-transities. Bouwtekening voor de evaluatie van het beleid ter ondersteuning van systeeminnovatie op de lange termijn
Om hardnekkige milieuproblemen de baas te kunnen zijn soms ingrijpende maatschappelijke en technologische veranderingen nodig op de lange termijn, ook wel aangeduid met systeeminnovatie of transitie…
Planbureau voor de Leefomgeving
