Concurrentiepositie van Nederland vraagt om regionaal beleid
Een sterke concurrentiepositie vraagt om regionaal beleid. Het zijn niet landen die met elkaar concurreren maar juist specifieke regio’s. Iedere regio kan haar concurrentiepositie versterken door in te zetten op die kenmerken, die van belang zijn voor de markten waarop bedrijven uit die regio actief zijn.
Dat blijkt uit ‘De concurrentiepositie van Nederlandse regio’s van het Planbureau voor de Leefomgeving: de eerste empirische studie die de concurrentie tussen Europese regio’s in beeld brengt.
Zet in op slimme gebiedsgerichte beleidsopties
Beleid gericht op clustervorming in zogeheten valleys is alleen zinvol voor de zakelijke en financiële dienstverlening en de technologische industrie. Wat betreft de zakelijke en financiële dienstverlening, bijvoorbeeld, heeft Noord-Holland een sterke positie in Europa. Dublin, Parijs en Londen zijn haar grootste concurrenten, en niet – zoals je zou verwachten – Frankfurt en Brussel. Om de concurrentiepositie van Noord-Holland te versterken is het van belang te blijven investeren in de bereikbaarheid van de regio, in de aanwezigheid van buitenlandse bedrijven en in de clustervorming van de financiële en zakelijke dienstverlening op de Amsterdamse Zuidas. De bereikbaarheid van de Zuidas is overigens niet alleen goed voor Amsterdam, maar ook voor de bedrijvigheid in Eindhoven, Rotterdam en de rest van Nederland.
Voor Noord-Brabant geldt dat een sterk cluster van technologische en toeleverende bedrijven én een goede bereikbaarheid belangrijke beleidsopties zijn om haar concurrentiepositie te verbeteren. Deze regio concurreert vooral met Parijs, Milaan en Düsseldorf: regio’s die goed zijn in kennisontwikkeling en een sterk cluster hebben van technologische bedrijvigheid. Noord-Brabant scoort weliswaar goed op kennisontwikkeling, vooral in het cluster rond de Technische Universiteit Eindhoven; het technologische cluster in Noord-Brabant is echter minder sterk dan in de concurrerende regio’s.
De Zuid-Hollandse landbouw (Westland) behoort tot de top van Europa. Deze bedrijfstak kan zijn positie verbeteren door zijn handelsnetwerk te versterken. Een goede bereikbaarheid is hiervoor van belang.
Stimuleer private kennisontwikkeling als algemene strategie
Naast regionaal maatwerk blijft regio-onafhankelijk beleid noodzakelijk. Het stimuleren van kennisontwikkeling bij bedrijven en universiteiten is een algemene beleidsoptie om de concurrentiepositie van bedrijfstakken in de meeste Nederlandse regio's te verbeteren. In vergelijking met hun concurrenten scoren Nederlandse regio’s weliswaar goed op de publieke kennisontwikkeling, maar slecht op de private kennis: patenten en Research and Development bij bedrijven. Alleen de technologische industrie in Noord-Brabant vormt hierop een uitzondering.
Deze publicatie is een vierde in een reeks die bij het PBL zijn verschenen. Eind februari 2012 volgt een koepelnotitie over dit onderwerp en een symposium.
