Gebrek aan durfkapitaal breekt groene start-ups op
Startende bedrijven die groene innovaties op de markt willen brengen, lopen vaker dan elders in Europa tegen financieringsproblemen aan. Met name in de opstartfase is er te weinig durfkapitaal beschikbaar om hun innovatieve ideeën te vercommercialiseren. Veel start-ups hebben last van deze zogeheten ‘vallei des doods’. Groene innovaties zijn hierbij echter extra in het nadeel zolang gebruik van milieu en natuur niet of onvolledig geprijsd is. Bovendien zijn de investeringskosten vaak hoger en is de terugverdientijd langer dan voor algemene innovaties. Eco-innovatieve starters in Nederland stranden hierdoor vaak voordat ze goed en wel begonnen zijn. Dit blijkt uit een nieuwe studie van het PBL (Planbureau voor de Leefomgeving), De vallei des doods voor eco-innovatie in Nederland, die vandaag is verschenen.
Vallei des doods dieper in Nederland …
De vallei des doods is een bekend probleem voor startende innovatieve bedrijven. Nadat een nieuwe uitvinding ontwikkeld is maar vóórdat het bedrijf met een commercieel product de markt verovert, is geld nodig om het innovatieve idee op de markt te brengen. In Nederland is echter een tekort aan het hiervoor benodigde durfkapitaal en stranden meer start-ups in deze vallei des doods dan in veel andere Noordwest-Europese landen. Nederlandse durfkapitaalfondsen wijzen maar liefst 80 procent van alle ingediende aanvragen direct af; slechts 2 tot 4 procent wordt gehonoreerd.
… vooral voor groene start-ups
Voor eco-innovaties is het nog moeilijker om de vallei des doods te overbruggen. Zolang de positieve effecten van een beter milieu niet tot uiting komen in de prijs zijn groene innovaties vaak in het nadeel. Bovendien heeft veranderend en onvoorspelbaar overheidsbeleid, bij met name hernieuwbare energie, geleid tot grote onzekerheid. Durfinvesteerders zijn daardoor huiverig om in een startend bedrijf te investeren. Er zijn maar weinig durfkapitaalfondsen gericht op eco-innovatie. Dit is zeker voor grotere investeringsbedragen een probleem, omdat dit in de praktijk co-financiering van tenminste één Nederlands durfkapitaalfonds vraagt.
Overheid: creëer gelijk speelveld en zorg voor meer groen durfkapitaal
Als milieugebruik een prijs heeft of aan duidelijke voorwaarden is gebonden, lonen milieusparende innovaties en hebben groene start-ups een gelijk speelveld. Daar kan alleen de overheid voor zorgen. Daarnaast helpt het als er een duidelijke langetermijnambitie voor vergroening is met voorspelbaar beleid, zodat er geen additionele onzekerheid bij investeerders ontstaat. Daarnaast kan de overheid zorgen voor meer durfkapitaal gericht op eco-innovatie door bijvoorbeeld zelf meer te investeren in (groene) revolverende durfkapitaalfondsen - waarbij de overheid tijdelijk middelen ter beschikking stelt die weer terugbetaald moeten worden – of door mogelijkheden te zoeken om weer durfkapitaal op te halen bij pensioenfondsen.
