Terugblik op Nacht van de ruimtelijke metamorfose
1988 betekende voor de ruimtelijke ordening een grote omslag. Naar aanleiding van de Vierde Nota die in dat jaar verscheen, ging de schop overal in Nederland in de grond. Schiphol en de Rotterdamse haven promoveerden tot ‘mainports’, de Betuwelijn en de HSL werden aangelegd. In onbruik geraakte stedelijke gebieden veranderden in nieuwe woonlocaties, aan de stadsranden verschenen de veelbesproken Vinexwijken, in het landelijk gebied kwam de Ecologische Hoofdstructuur.
Reflectie op 25 jaar ruimtelijke ontwikkeling
Het boek ‘De ruimtelijke metamorfose van Nederland 1988-2015 - Het tijdperk van de Vierde Nota’ biedt een kritische reflectie op 25 jaar ruimtelijke ontwikkeling in woord, beeld en kaarten. Het eerste exemplaar werd gisteravond tijdens de ‘Nacht van de Ruimtelijke Metamorfose’ door Maarten Hajer, directeur van het PBL (Planbureau voor de Leefomgeving), uitgereikt aan voormalig minister van VROM, Ed Nijpels.
Korte terugblik op de Nacht
Tijdens de Nacht keek Ed Nijpels terug op de voor Nederland zo belangrijke periode van de Vierde Nota en Vierde Nota Extra (VINEX). Adriaan Geuze, landschapsarchitect en oprichter van West 8 Urban Design and Landscape Architecture hield daarna een presentatie met de prikkelende titel: ‘Het verraad aan de planningstraditie’. Geuze toonde vooral hoe moeilijk ruimtelijke metamorfoses totstandkomen en hoeveel er in de praktijk kan misgaan. Ook maakte hij inzichtelijk wat de randvoorwaarden en eisen zijn voor het slagen van ruimtelijke metamorfoses.
Daarna werden vier lopende projecten gepresenteerd in korte pitches. Iedere pitcher legde de zaal een vraag voor, waarna de aanwezigen met elkaar in een paar minuten antwoorden en tips formuleerden.
Maarten Hajer sloot de avond af met een blik vooruit in zijn presentatie: ‘De toekomst van de planologie in Nederland: accomoderend of anti-cyclisch?’. Zijn conclusie luidde: beide zijn nodig.
De ruimtelijke metamorfose van Nederland 1988-2015
Het boek ‘De ruimtelijke metamorfose van Nederland 1988-2015’ laat zien hoe omvangrijk en ingrijpend de periode van de Vierde Nota en VINEX is geweest en plaatst tegelijkertijd ook kritische kanttekeningen bij het beleid. De marktgerichte ruimtelijke ordening is inmiddels vastgelopen in een vastgoedcrisis en nieuwe wegen worden verkend. Welk deel van de erfenis uit het tijdperk van de Vierde Nota is het waard om mee te nemen naar de toekomst en welk deel kunnen we beter achter ons laten?
'De ruimtelijke metamorfose van Nederland 1988-2015' is te koop in de betere boekhandels en via nai010.nl.
